Anton Došen overleden

Anton Došen, een autoriteit op het gebied van geestelijke gezondheid bij mensen met een verstandelijke beperking, is op 3 januari overleden. Hij was de grondlegger van de schaal voor emotionele ontwikkeling, voorvechter van het zoeken naar het 'normale' van gedrag en tegen het hoge gebruik van psychofarmaca.

Anton Došen was een van de eersten die een onderbouwing probeerde te geven van psychopathologie en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Hij werkte vijf jaar als huisarts in Opatija (Kroatië) en verhuisde in 1969 naar Nederland waar hij de specialisatie psychiatrie en kinderpsychiatrie voltooide. In 1974 startte hij als kinderpsychiater en werkte tot zijn pensionering in 2005 als psychiater in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.

Hij was psychiater en bijzonder hoogleraar ‘Psychiatrische aspecten van verstandelijke beperking’ aan de Radboud Universiteit Nijmegen, werkte als hoofd van het observatiecentrum de Hondsberg in Oisterwijk en van het kinderpsychiatrisch ziekenhuis het Hoekske in Venlo en was directeur behandeling van het Centrum voor behandeling van psychische en gedragsstoornissen bij mensen met een verstandelijke beperking Nieuw Spraeland (het huidige Stevig/Dichterbij) in Oostrum.

Schema van emotionele ontwikkeling
In 1983 publiceert hij zijn proefschrift ‘Psychische stoornissen bij zwakzinnige kinderen’. Het vormde de theoretische basis voor de ontwikkelingsdynamische benadering: een nieuwe benadering van onderzoek, diagnostiek en behandeling van psychische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Dit leidde tot ontdekking van de rol van emotionele ontwikkeling in ontstaan van deze problemen. Došen ontwikkelde een Schema van Emotionele Ontwikkeling (SEO) dat een belangrijke hulpmiddel werd in onderzoek en diagnostiek.

Erkenning
Als bijzondere erkenning van zijn werk zijn er twee prijzen in de sector naar hem vernoemd:

• De ‘Anton Došen Scriptieprijs’ van de Academische Werkplaats Leven met een Verstandelijke Beperking van Tranzo, Tilburg University en Stevig/Dichterbij, voor universitaire masterscripties op het gebied van psychische en gedragsproblematiek bij mensen met een verstandelijke beperking, vijf keer uitgereikt in de periode van 2012-2019.
• De Vlaams-Nederlandse Prof. Dr. Anton Došen prijs, een initiatief van organisaties W.I.V. vzw, Dr. Guislain en Hogeschool Gent, voor innovatieve initiatieven uit de geestelijke gezondheidszorg voor personen met een verstandelijke beperking, twee keer uitgereikt in 2018 en 2022.

Voor zijn verdiensten kreeg hij een onderscheiding in de Orde van Oranje-Nassau. In 2012 was hij ook een van de ‘Hollandse meesters’ die in de spotlight stonden tijdens een bijeenkomst van het Centrum voor Consultatie van Expertise (CCE), waarvoor hij als consulent ook optrad bij ingewikkelde casuïstiek.
Na zijn emeritaat in 2005 zette hij zich nog volop in voor de ontwikkeling van de zorg van de geestelijke gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Anton Došen is 83 jaar geworden. |

Bekijk het gesprek met Anton Došen op de website van het CCE.