‘Banenafspraak voor mensen met arbeidsbeperking is mislukt’

Het leek voorspoedig te gaan met de participatie van mensen met een arbeidsbeperking. Er kwamen in plaats van minimaal 6000 maar liefst 15.600 banen bij in het eerste jaar. Maar nu stokt het. Wat gaat er mis? En zijn die banen wel echt éxtra banen? Daar denkt belangenbehartiger Ieder(in) heel anders over. Directeur Illya Soffer deed zondag bij Nieuwsuur uit de doeken wat eraan scheelt.

Bij de invoering van de Participatiewet in 2015 is afgesproken dat het bedrijfsleven voor 2026 100.000 extra banen creëert voor deze doelgroep. De overheid zou in dezelfde tijdsspanne zorgen voor 25.000 extra banen. Zo zouden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de overstap kunnen gaan maken van de sociale werkvoorziening naar een reguliere baan bij een gewone werkgever.

Grootste struikelblok
Nieuwsuur liet eerst Aart van der Gaag aan het woord. Hij is de aanjager van het banenplan en ziet dat de groei in het aantal extra banen begint te stokken. Van der Gaag heeft de Tweede Kamer gevraagd te zorgen voor minder bureaucratie en eenvoudiger regelgeving. Het grootste struikelblok? Werkgevers hebben van doen met 388 gemeenten en 35 arbeidsmarktregio’s. En overal is de regelgeving anders.

Volgens Illya Soffer van Ieder(in) zijn de meeste banen die nu door het leven gaan als ‘extra gecreëerde’ banen voor mensen met een arbeidsbeperking echter helemaal geen nieuwe banen. Veel mensen blijken gedetacheerd te worden vanuit de sociale werkvoorziening en zijn dus niet in dienst bij een nieuwe werkgever. “Het is geen duurzaam echt nieuw werk”, geeft ze aan het Nieuwsuur. Wat haar betreft is het banenplan dan ook mislukt. Ook de Rekenkamer ziet de constructie die momenteel veel gebruikt wordt (het detacheren vanuit de sociale werkvoorziening) niet als het creëren van nieuwe banen.

Minder regelgeving
Van der Gaag wil niet spreken van een schijnconstructie. De werkgevers zijn blij met deze werkwijze, omdat ze minder risico lopen. Ook de gedetacheerden die aan het woord komen willen het liefst in dienst blijven van de sociale werkvoorziening, dan weten ze waar ze aan toe zijn. Hij pleit wel voor minder regelgeving, omdat de uitvoering van de plannen steeds stuklopen op bureaucratie. Ook van Soffer mogen de regeltjes wel wat vereenvoudigd worden. Maar zij blijft pleiten voor het creëren van echte banen voor mensen met een arbeidsbeperking, zodat zij gewoon een reguliere vaste baan bij een reguliere werkgever kunnen krijgen.

Demissionair staatssecretaris Jette Kleinsma wilde niet naar de studio komen als Soffer daar ook zou zijn. Zij liet in een schriftelijke verklaring weten dat zij voortdurend met werkgevers in gesprek is over mogelijkheden om de uitvoering van de banenafspraak en de Participatiewet te vereenvoudigen.  |

Kijk de aflevering van Nieuwsuur hier terug.