Hoe moeilijk was en is het voor mensen met een verstandelijke beperking afgelopen jaar en nog, nu er zoveel onzeker is en anders gaat. Toch regende het sprankjes hoop, beschrijft coach, speltherapeut en columnist Margreet Pereboom in een brief en dankwoord aan begeleiders die cliënten door de moeilijke momenten heen helpen.
Lieve begeleiders,
Wat een onbegrijpelijk jaar hebben we achter de rug. Een jaar vol dilemma’s. Het leven lag en ligt volledig op zijn kop.
Een totale maatschappelijke ontwrichting door alle regels die op ons af komen. En we zijn er nog niet. We zullen nog wel een poosje moeten leven met dit virus en de gevolgen hiervan.
We zijn allemaal, linksom of rechtsom, geraakt. Zo ook Aylinn*.
Het afgelopen jaar ben ik betrokken geraakt bij haar en ik wil jullie haar verhaal niet onthouden.
Ze is ernstig fysiek beperkt. Ze is volledig zorgafhankelijk van anderen.
Ademen, denken en spreken kan ze wel. Vooral dat laatste. Ze kan heerlijk de spreekwoordelijke oren van je hoofd af kletsen.
Ik bewonder haar om haar doorzettingsvermogen en de manier waarop zij de wereld in kijkt. Ze is dankbaar voor de hele kleine dingen in het leven.
Eenzaam
Totdat het moment van de eerste lockdown aanbrak. Ze kwam op haar kamer te zitten. Er was geen dagbesteding, er mocht geen familie langskomen en ook onze therapeutische sessies moesten worden gestaakt.
In het begin ging het nog wel met haar. Iedereen was trouw in het sturen van kaarten, bellen en er waren zoom-gesprekken.
Toch mocht al deze aandacht niet baten. Ze ging geestelijk in een recordtempo achteruit. Ze was zo verschrikkelijk eenzaam. De lange leegte van de dag staarde haar iedere keer weer aan. Ze voelde nog sterker hoe afhankelijk ze is. Ze kon niets en moest maar wachten tot er weer iemand kwam om haar te verzorgen.
Depressie
Haar angst dat er niemand meer zou komen, groeide met de dag. De angst werd zo groot dat ze aangaf niet meer verder te willen leven.
De schrik in haar omgeving was enorm toen Aylinn dit op deze manier uitte. Ze heeft al veel meegemaakt in haar leven. Geliefden verloren, verhuizingen moeten ondergaan waar ze geen inspraak over had en de vele operaties aan haar kapotte lijf niet te vergeten.
Ze kon alles dragen wat er op haar pad kwam. Maar deze wending in haar leven werd haar teveel. Ze zakte weg in een diep duister dal van een beginnende depressie.
Haar verhaal is er één van velen. Jullie herkennen ze vast.
Sprankjes hoop
Gelukkig brak de zomer aan en werden de maatregelen versoepeld. Aylinn mocht haar familie weer zien, de dagbesteding kwam weer op gang en onze therapieën konden weer doorgang krijgen.
We raakten samen in gesprek. Over de afzondering, het stille, het uitgestorvene. Ze voelde zich zo verlaten van alles en iedereen.
Vaak waren we ook samen stil en in die stilte lag alles.
Tot ze op een dag vertelde dat ze in al die dagen ook hoop had gevoeld. Heel diep van binnen. Als een sprankje.
Ik vroeg haar waar in haar lijf en wanneer ze dat gevoeld heeft. Ze moest intens zoeken om daar bij te komen, maar het zat er wel. Het sprankje bleek ook een naam te hebben, vele namen zelfs.
Het sprankje hoop heette Lisa, haar vaste begeleidster. Zij kwam altijd gek zingend binnen bij Aylinn.
Het sprankje hoop heette ook Karin, een andere begeleidster. Zij deed altijd net alsof ze iets vergat waardoor ze steeds even terug moest komen.
Het derde sprankje hoop was een jongeman, Sven. Sven maakt altijd grapjes en deed hele rare dansjes op zijn happy socks. Aylinn schiet spontaan in de lach als ze over hem vertelt.
Het vierde sprankje was Nienke, de staigaire. Zij mocht niet bij Aylinn komen, maar had een manier bedacht om, via het buitenraam, toch met haar te gebaren. Ook plakte ze iedere week nieuwe stickers van paarden op het raam.
Het vijfde sprankje hoop was Marjo. Marjo deed altijd iets geks met het eten. Zo maakte ze gezichtjes van erwten in het vlees of ze nam stiekem een bus slagroom mee. Het was niet heel coronaproof, zo gierde Aylinn het uit. Want de slagroom ging zo van de bus op haar neus.
Het waren allemaal schijnbaar kleine gebaren, maar Aylinn kan ze zich herinneren.
En zo, al pratend vanuit die diepe stilte, regende het steeds meer hoop. Al die vleugjes bij elkaar hebben het mogelijk gemaakt.
Dankzij jullie heeft Aylinn het volgehouden in 2020. Zij en velen met haar. Want jullie zijn namelijk die sprankjes hoop, het vertrouwen en de redding geweest in het leven van deze mensen.
Vergeet dat nooit. Ook in 2021 niet!! | Margreet Pereboom
*Aylinn is niet haar echte naam, haar naam is vanwege de privacy veranderd.