Wat was jouw moment in het afgelopen jaar waarin je echte verbinding voelde met die ander? Die momenten maken het werk in de verstandelijk gehandicaptenzorg, schrijft columniste Margreet Pereboom. Haar wens voor 2018: meer van dit soort momenten en écht contact tussen begeleiders en mensen met een verstandelijke beperking.
Aan het begin van het nieuwe jaar is het een mooie tijd om terug te kijken naar wat is geweest en vooruit naar wat je anders zou willen doen. We stellen ons dan vaak de geijkte vragen. Wat ging goed? Wat ging er vooral niet goed en wat kan beter? Het zijn rationele vragen. De antwoorden leggen we vaak buiten ons zelf. De omgeving of een ander krijgt de schuld.
Ik zou de vraag dit jaar anders willen stellen. Wat was nu jouw moment in het afgelopen jaar waarin je die echte verbinding voelde met die ander? Dat ogenblik waarop je zeker wist dat het klopte. Dat je het voelde stromen.
‘Ik stopte met het opdringen van mijn ideeën’
Voor mij was dat het moment dat ik mijn eigen ideeën losliet en mij echt in de ander verplaatste. Het moment waarop ik stopte met het opdringen van mijn realiteit aan die ander. De seconde waarop ik mij kon verplaatsen en ik mijn eigen ideeën en (voor) oordelen kon loslaten.
Controle
De ratio neemt soms de overhand. Dat werd mij wel duidelijk in mijn contact met Pim het afgelopen jaar. Hij kwam in de spelkamer voor therapie. Hij was geladen, chaotisch en vooral boos. Hij speelde wel, maar er was geen echte verbinding. Ikzelf was vooral bezig met het onder controle houden van zijn uitspattingen, zijn primaire woede en angsten.
Tot het moment waarop hij mij terecht wees; ‘Margreet, je hoort mij niet’. Ik ging zitten. Hij had gelijk. Ik luisterde niet. Dus kon ik hem ook niet horen.
En vanaf het moment dat ik stopte met praten, met controleren, kon ik bij hem zijn. In zijn spel, in zijn bewegingen, in zijn kracht. Er ontstond direct verdieping in onze relatie.
Geen woorden voor
De waarheid in de verbinding met de mensen voor wie we mogen werken zit in het impliciete ‘weten’. In die onzichtbare, bijkomstige, schoonheid. In dát stukje interactie, waar je eigenlijk geen woorden voor kunt verzinnen. Waar je geen rapportage over kunt schrijven of een doel voor kunt formuleren.
Dát moment waarop je in die verbinding echt samen kunt vallen met die ander. Waarin je alleen maar kunt voelen dat het klopt in wat je samen aan het doen bent.
Ik ben in de gelukkige positie dat ik die , schijnbaar, onzichtbare ogenblikken vele malen heb mogen zien het afgelopen jaar.
‘Je hebt iemand nodig die bij je is’
De begeleidster die naast een meisje zat met haar arm om haar heen. Samen keken ze verdrietig uit het raam. Elk kind van de groep werd opgehaald en kon naar huis. Behalve zij.
Op zo’n moment heb je iemand nodig die bij je is. Die samen met jou verdrietig kan zijn en het oneerlijk kan vinden. Dan ben je als begeleidster van betekenis en je gewicht in goud waard. En dan die begeleider die zijn eigen jas over de schouders van zijn cliënt sloeg, omdat hij het koud had. Hij zag die rilling bij die man.
Indrukwekkend
De begeleidster die zonder mopperen het braaksel van de vloer sopte en met engelen geduld vervolgens het teiltje vast hield voor de zieke. De moeder die getroost werd omdat ze het zelf niet meer kon volhouden. De stagiaire die in haar vrije tijd ging kijken bij dat jochie wat zijn eerste uitvoering had op school.
Het indrukwekkende moment bij die oude man die op sterven lag. Zijn begeleider hield zijn hand vast en hij stopte hem nog eens goed in. Zacht zong hij een slaapliedje. Er lag zoveel liefde en mededogen in al deze handelingen.
Deze momenten zijn gevuld met een immense, zuivere, pracht. Daarom houden we dit werk vol. Omdat we dit mogen ervaren. Het maakt hun leven, maar ook dat van jou, van betekenis. Koester de ogenblikken die geweest zijn en verzamel vele nieuwe in 2018!