Blog Kofi: Zinloze dagbesteding

Kofi heeft geen vrienden, dat gaat niet. Toch hecht hij zich enorm aan mensen. Aan mij, maar in het dagelijks leven vooral aan zijn begeleider. Daarom is het belangrijk dat die hem goed kent; weet waarom hij gisteren een kras op zijn voorhoofd had, dat hij wel vaart bij een flink eind wandelen en dat hij tegenwoordig nog wel blaft, maar zelden meer bijt. Karin Bokhove moeder van Kofi, die autisme en een verstandelijke beperking heeft, schrijft in haar blog over de gevolgen voor Kofi nu ze de waardering voor de begeleiders achteruit ziet gaan. Deze week voerden medewerkers bij Amerpoort, waar Kofi woont, zelf ook actie voor.

Medewerkers bij Amerpoort zijn boos omdat er steeds minder tijd is voor cliënten en overdracht, zo is te lezen op de website van vakbond FNV: "De zorg die ze kunnen leveren brokkelt steeds verder af, doordat medewerkers hetzelfde werk in kortere tijd moeten doen," aldus FNV-bestuurder Hans van den Wijngaard. Ook Karin Bokhover merkt dit bij haar zoon Kofi en beschrijft het in haar weblog 'Het kleine leven van Kofi':

Waardevolle relaties moeten groeien. Nou is de tragiek in Kofi's leven dat hij met honderden begeleiders te maken krijgt. Dat valt ook niet te vermijden. Helaas draait het carrousel van begeleiders in deze hoogconjunctuur steeds sneller. Zo raakt zijn zorg verbrokkeld.

Van de week zag ik een reclamebord om mensen over te halen in de zorg te gaan werken. Het personeelstekort in de zorg is inderdaad zorgwekkend. En dat verbaast me niks; het is zinvol werk, maar geen vetpot.

Kortere diensten
Daarom kon ik mijn oren niet geloven toen ik hoorde dat steeds meer instellingen diensten van begeleiders inkorten, van acht naar zeven, zes of zelfs vier uur. Dat vinden ze efficiënt, de dienst loopt dan namelijk gelijk aan de dagindeling van bewoners.

Soms mogen begeleiders hun dienst volmaken op een andere groep. Cliëntvolgend werken heet dat met een mooi woord, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee. Met de zelfredzame burger is het immers ook niet goed afgelopen.

Kijk, als alle bewoners nou 1 op 1 begeleiding hadden, was het een geweldig idee. Maar ook in complexe groepen is dat meestal 1 op 3. Dan wordt de vraag, wie van de drie?

Duiventil
Begeleiders kunnen met korte diensten alleen nog een fatsoenlijke boterham verdienen wanneer ze meer dan zes dagen in de week gaan werken. Je kan op je vingers natellen wat er dan gebeurt. Het terrein wordt een duiventil. Zodat Kofi nóg meer vreemde gezichten ziet. A race to the bottom.

Daar komt bij, een begeleider die bewoners niet goed kent, neemt niet het risico met hen uit wandelen te gaan. Dan mag Kofi op de bank zitten wiebelen, van voor naar achter, van links naar rechts. Dat vind ik nou een zinloze dagbesteding.

Kosten en baten
Hoe kan dit gebeuren, met zo'n tekort aan begeleiders? Ik ga ervan uit dat directies met goede bedoelingen aantreden (al is het salaris dat ze toucheren ook niet mis). Maar wat gaat er vervolgens dan toch mis in hun hoofd?

Ik denk dit: Ze worden gedrild om ondernemer te spelen. Denken in termen van cijfers, kosten, baten en efficiency. Het gevolg? Je reduceert medewerkers én bewoners tot inwisselbare nummers. Ik zou ze willen toeroepen, "Diensten? Die draai je maar aan de lopende band!"

Waardering
Dat er in crisistijd werd bezuinigd op zorg was zuur, maar als de sloophamer nu nog steeds neersabelt, wordt het zorgwekkend. Het toont hoe de waardering voor werk dat nuttig is voor onze samenleving verdampt ten gunste van het maken van geld met geld. Dan laten we de opvoeding van onze kinderen en de zorg voor zwakkeren over aan mensen die beroerd betaald krijgen.

De nonchalance waarmee op dit moment met zorgverleners wordt omgesprongen, weerspiegelt de onverschilligheid jegens de mensen voor wie zij zorgen. En die kunnen hun heil níet elders zoeken.  |

Aflevering van het weblog 'Het kleine leven van Kofi', door Karin Bokhove, moeder van Kofi. Zij schreef ook het boek Kofi, het kleine leven van een autist.