Brandpunt over onzekere toekomst jongeren na jeugdzorg

Het KRO-NCRV-programma Brandpunt zond 31 oktober op NPO2 een reportage uit over de worsteling van jongeren die tot hun 18e in een gesloten jeugdzorginstelling verblijven en zich daarna maar moeten zien te redden. Hun begeleiders pleiten ervoor de harde grens van 18 jaar te versoepelen, zodat de kans groter wordt dat deze jongeren een betere kans hebben op een goed toekomstperspectief. Maar allereerst zouden ze het liefst zien dat de isoleercel verdwijnt uit instellingen.

Centraal in de reportage van Brandpunt staat locatie Smaragd van De Hoenderloo Groep, een gesloten jeugdzorginstelling in Hoenderloo, waar projectleider Niels Eemstra en zijn team jongeren ondersteunt op hun weg naar zelfstandigheid.

Bij Smaragd zitten kinderen die elders veelvuldig in een isoleercel werden gestopt. In tegenstelling tot veel andere gesloten jeugdzorginstellingen heeft Smaragd er geen. Hier gelooft het team in een andere aanpak, met meer een-op-eenbegeleiding. “In vorige instellingen waar ik werkte werd negatief gedrag vaak bestraft met de isoleercel”, vertelt Eemstra aan Brandpunt. En dat is tegen de regels, want separeren mag alleen als veiligheidsmiddel worden gebruikt.

Krassen
Brandpunt sprak met Romy (18) en Jason (19), die in het verleden allebei wel eens zijn opgesloten in een isoleercel. Bij Jason gebeurde dat als bescherming tegen hemzelf; hij kraste op zijn armen en in de isoleer kon dat niet. Volgens hem dreigde de leiding er ook mee. Hij heeft het niet als beschermend ervaren. “Ik werd alleen gelaten op de momenten dat ik aandacht en steun juist het hardste nodig had.”

Donker
Romy zat zo vaak in de isoleercel, dat ze niet meer kan slapen in het donker. Er moet een felle lamp aan. Ze krijgt het nog benauwd als ze eraan denkt. “Je hebt geen besef van tijd en plaats. Ik voelde me erg verlaten.”

Schulden
Jongerenbegeleider Timo van Laarschot uit in de reportage ook zijn zorg over het toenemend aantal jongeren dat na hun 18^e weer afglijdt. Dan houdt immers de jeugdzorg op en moeten ze op eigen benen staan. Vaak zijn ze daar nog niet toe in staat. Ze hebben vaak hun opleiding niet afgemaakt, geen woonruimte en voor je het weet zitten ze in de schulden. Dan worden de problemen alleen maar erger. Van de 12.000 jongeren die in Nederland dakloos zijn, heeft een groot deel een achtergrond bij Jeugdzorg.

Deze jongeren zijn dus nog niet klaar met hun behandeling als ze 18 jaar worden. Bij Smaragd proberen ze huisvesting te regelen, geven ze tips voor baantjes, maar de tijd dringt. Daarom wil Van Laarschot dat die harde grens van 18 jaar versoepeld wordt. Zodat jongeren als Romy en Jason meer kans op een normaal leven krijgen.  |

Bekijk Brandpunt ‘Op eigen benen’ online terug.