Brief over zwakbegaafden naar Tweede kamer

Eén op de acht Nederlanders is zwakbegaafd (2,2 miljoen mensen) en 110.000 mensen hebben een lichte verstandelijke beperking, schrijft staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner van Vws in een brief aan de Tweede kamer. De meesten redden zich goed, het gaat vaak mis als er behalve de verstandelijke beperking bijkomende problemen zijn.

Dat is het geval bij 300.000 tot 600.000 zwakbegaafde personen, van wie in 2009 een 33.000 op grond van hun ernstige bijkomende problematiek een indicatie hadden voor Awbz-zorg voor mensen met een (lichte) verstandelijke beperking. Veldhuijzen van Zanten legt in haar brief uit dat er veel spraakverwarring is over de termen. De begrippen ‘licht verstandelijke beperkt’ en ‘zwakbegaafd’ lopen nogal eens door elkaar. De meest gebruikte definitie (Dsm-IV) geeft drie criteria voor diagnose:

• Een aanwijsbare beperking in intelligentie
• Gecombineerd met beperkte praktische, sociale en conceptuele vaardigheden.
• De beperkingen zijn er al vóór het 18e levensjaar.

Het Iq is niet het enige criterium voor de afbakening van verstandelijk handicap, schrijf Veldhuijzen.

Aan de lage kant
Voor Nederland geldt dat 70 procent van de bevolking een Iq-score heeft van 85 tot 115. Schattingen van het aantal verstandelijk gehandicapten gebeuren meestal op basis van gebruik van zorg en ondersteuning. Niet iedereen met een verstandelijke beperking maakt daar overigens gebruik van.
13 % (1 op de 8) van de bevolking valt in de categorie ‘zwakbegaafd’, (Iq 70-90). Het Sociaal cultureel planbureau schatte deze groep in 2010 op 2,2 miljoen.
In Nederland zijn ongeveer 110.000 personen met een lichte verstandelijke beperking (Iq 50-70). Nederland zit met die aantallen internationaal aan de lage kant, samen met onder andere de Scandinavische landen.

Zorgbehoefte
In haar brief gaat de staatssecretaris ook in op de vraag van Tweede kamerleden hoe jongeren met een beperking worden ondersteund in Nederland. Jongeren met een licht verstandelijke beperking hebben in beginsel toegang tot alle algemene zorg en ondersteuning. In het onderwijs zijn regelingen om aan hun extra zorgvraag tegemoet te komen, en voor hun inkomen bestaat de Wajong-regeling. Op het gebied van werkondersteuning zijn er regionale en lokale job coachprojecten en biedt de Sociale werkvoorziening aangepaste werk.Voor hulp, behandeling en begeleiding kunnen deze jongeren terecht bij algemene lokale voorzieningen, of in reguliere vormen van jeugdzorg, de jeugd-ggz of meer gespecialiseerde voorzieningen voor licht verstandelijk beperkten in de Awbz. De toegang tot al deze vormen van zorg wordt individueel afgewogen.

Awbz-zorg
Sinds de jaren negentig is het gebruikelijk om ook een beperkt deel van de groep zwakbegaafden zo nodig toegang te geven tot Awbz-zorg voor licht verstandelijk gehandicapten. Het betreft een deelgroep die tegelijkertijd andere ernstige beperkingen heeft. Deze gangbare praktijk is medio 2005 in de indicatieregels van het Ciz opgenomen.

Lees de hele brief op www.rijksoverheid.nl