Carel Muller: Vernieuwer in de gehandicaptenzorg

Zo’n vijftig jaar geleden was de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking nog massaal en vooral medisch. Carel Muller ging daar tegenin en vond dat mensen niet meer als patiënten maar als mensen behandeld moesten worden. Met de bezetting van inrichting Dennendal in Den Dolder was hij zijn tijd ver vooruit. Afgelopen week overleed Carel Muller op 82-jarige leeftijd.

Eind jaren zestig was het normaal om ‘idioten’ en ‘imbecielen’ (zoals men mensen met een verstandelijke beperking toen nog noemde) op te sluiten, vast te binden en vol te gooien met medicatie. Deze aanpak stuitte op steeds meer verzet bij het zorgpersoneel. Zwakzinnigen moesten geen medische behandeling meer krijgen, of opgesloten worden. Het moest veel humaner.

Carel Muller, die 24 februari op 82-jarige leeftijd overleed, werd destijds psychologisch directeur bij Dennendal, onderdeel van de Willem Arntz stichting, en wilde verstandelijk gehandicapten van hun grote slaapzalen halen en laten samenleven met andere burgers.

Andere tijden
Dat liep niet goed af, uiteindelijk werd hij ontslagen door het bestuur van de Willem Arntz Stichting. Toen hij vervolgens de inrichting met sympathisanten bezette, volgde een ontruiming en moest uiteindelijk weer voor de gevestigde orde het veld ruimen. De VPRO maakte een documentaire over Dennendal en ‘het bizarre conflict dat Nederland verscheurde’ en interviewde onder andere Carel Muller zelf.

De Volkskrant schreef afgelopen week naar aanleiding van het overlijden van Muller een uitgebreid artikel over zijn leven. “Muller vond dat de mensen in de toenmalige zorginrichtingen werden ‘gedehumaniseerd’ en ‘gehospitaliseerd’. Wie toen gek of zwakzinnig werd genoemd, diende in zijn ogen juist in zijn eigenheid gewaardeerd te worden. Nu is dat normaal. Toen was het onbespreekbaar.”

Na zijn ontslag verhuisde Muller naar Drenthe en werd later docent op de Sociale Academie in Groningen, schrijft de Volkskrant. Rebelleren hoefde hij niet meer, want met de loop der tijd waren zijn idealen normaal geworden en doorgevoerd in de zorg.  |