Chromosomen beter beschermd

Een pas ontdekt moleculair beschermingssysteem zorgt ervoor dat chromosomen onbeschadigd verdeeld worden over geslachtscellen. Allerlei geboorteafwijkingen kunnen daarmee worden voorkomen, zoals het syndroom van Down. Nwo-onderzoeker Gerben Vader beschreef in het tijdschrift Nature hoe twee samenwerkende eiwitten voorkomen dat er fouten in de chromosomen ontstaan.

Een belangrijk onderdeel van de productie van geslachtscellen is een gespecialiseerde celdeling, genaamd meiose, waarbij de chromosomen worden verdeeld voor plaatsing in de geslachtscellen. Om chromosomen te distribueren, worden honderden breuken in het dna van de chromosomen gemaakt die vervolgens weer  hersteld moeten worden. Wanneer die reparatie misloopt, kan dat grote gevolgen hebben.

Bakkersgist
Gerben Vader en zijn collega’s uit Cambridge in de Verenigde Staten, hebben in bakkersgist een moleculair mechanisme ontdekt dat ervoor zorgt dat er zo min mogelijk fouten gemaakt worden tijdens de reparatie van breuken in het dna. De meiotische celdeling in bakkersgist vertoont veel overeenkomsten met die in andere organismen, zoals muizen en mensen.

Verlies van informatie
Vader ontdekte een systeem dat ervoor zorgt dat er geen breuken ontstaan in specifieke regio’s in het dna. Zodra Vader het systeem in het bakkersgist uitschakelde, werden dna-breuken niet meer goed gerepareerd. Dat leidt tot verlies van genetische informatie in het chromosoom. Het lijkt erop dat eenzelfde systeem ook actief kan zijn in de mens.

Lees meer op de onlangs vernieuwde website van Zonmw.