Coachen op inhoud: vragen stellen in plaats van adviseren

Orthopedagoog/GZ-psycholoog Martin de Vor vertelt in een film op de website van het Centrum voor consultatie en expertise hoe het er vaak aan toegaat in teamvergaderingen over cliënten met probleemgedrag: gedragskundigen adviseren vooral veel. En daar kleven risico’s aan.

De Vor vertelt aan de hand van herkenbare voorbeelden uit de praktijk in het Cce Podium, waarvan online een film is te zien, over ‘Coachen op inhoud’. Zijn boodschap aan gedragskundigen: adviseer niet, maar stel vragen aan het team. Aan adviseren kleven vooral veel risico’s, waarvan hij er vier noemt:

• De grote kloof tussen theorie en praktijk. Hierdoor bestaat het gevaar dat het team afhaakt.
• Een gedragskundige die altijd adviseert, creëert een afhankelijk team (en omgekeerd).
• Advies gaat vaak in op gedragsverandering van de cliënt. Maar dat lukt niet als de context niet wijzigt.
• Het advies blijft te veel iets van de gedragskundige. Dat staat een goede uitvoering ervan door het team in de weg.

Marathon
Vervolgens houdt Martin zijn gehoor voor dat er een krachtig alternatief is voor adviseren, namelijk: stel vragen. Hoe goed dat principe werkt, blijkt uit een anekdote over zijn training in aanloop naar de marathon van Rotterdam.

Drie weken voor de start krijgt hij last van zijn kuiten. Zijn loopmaat vraagt wat Martin er al aan gedaan heeft. Rekken en strekken. En dat helpt niet. Wat zou Martin nog meer kunnen doen? Hij blijft Martin vervolgens met een vragende blik aankijken, terwijl die een aantal andere opties noemt: gerichte oefeningen, massage, sportfysio.

Op de dag van de marathon staat Martin aan de start, met zijn loopmaat naast ‘m. Die vraagt hoe het met de kuiten is. Waarop Martin uitlegt dat het weer helemaal goed gaat dankzij de massage, de gerichte oefeningen en de sportfysio. En hij bedankt zijn loopmaat voor de tips. Die kijkt hem alleen maar aan en zegt: wie heeft jou tips gegeven?

Martin gaat vervolgens in op welk soort vragen je het best op welk moment kunt stellen. En geeft aan wat je als gedragskundige vooral niet moet doen.

Bekijk de presentatie ‘Coachen op inhoud’.

Op de website van het Centrum voor Consultatie en Expertise is het Cce Podium te vinden met nog meer videopresentaties over het werken met mensen die ernstig probleemgedrag vertonen.