Compassie in de zorg is broodnodig

Compassie (medelijden) verdient een nadrukkelijke plaats in de professionele zorgrelatie. De verpleegkundige zorg aan ouderen is beter met compassie. Dit concludeert Margreet van der Cingel, die 7 juni promoveert op haar proefschrift 'Compassie in de verpleegkundige praktijk, een leidend principe voor goede zorg'.

Compassie duikt regelmatig op in het maatschappelijke en politieke debat als terugkerende waarde. Zo heeft Karen Armstrong compassie wereldwijd onder de aandacht gebracht toen zij in 2008 de Ted-prijs kreeg met haar pleidooi voor compassie. (Op Ted.com vind je veel meer interessante maatschappelijke en wetenschappelijke lezingen) In Nederland is vorig jaar 'compassion for care' opgericht, een beweging die compassie in de zorg wil terugbrengen.

Van der Cingel onderzocht wat compassie is, waar het voor staat en of compassie eigenlijk ooit is weggeweest uit de zorg. In haar proefschrift maakt zij duidelijk waarom compassie goede zorg bevordert. Naast een literatuurstudie en de inventarisatie naar de aanwezigheid van compassie in de moderne verpleegkunde hield Van der Cingel interviews met chronisch zieke ouderen en verpleegkundigen. Kenmerken van compassie zijn:

• Nabijheid
• Opmerkzaamheid
• Gelijkwaardigheid.

Uit de gesprekken bleek dat de kwaliteit van zorg als goed wordt ervaren wanneer deze kenmerken van compassie een rol spelen in de zorgrelatie.

Van der Cingels onderzoek biedt praktische tips over hoe zorgverleners compassie kunnen toepassen: onder meer door aandacht geven, actief luisteren en het leed benoemen.

In de hedendaagse visie op goede zorg moet het handelen van professionals gebaseerd zijn op wetenschappelijke kennis, ervaringskennis en de samenspraak met degene die zorg nodig heeft. Compassie ondersteunt dit principe.

Het proefschrift 'Compassie in de verpleegkundige praktijk, een leidend principe voor goede zorg' komt deze maand uit bij Boom Lemma Uitgevers.