De begeleider die overeind blijft: Je bent goud waard

In mijn werk als coach ondersteun ik begeleiders direct op de werkvloer. Hier gebeurt het. Ik vind dat ik hier samen met ze moet zijn. Om te observeren, om mee te denken wat iemand nodig heeft en om praktisch ter zijde te staan. Of juist om te zien dat het goed is zoals het is. Columniste Margreet Pereboom schrijft een ode aan de begeleider die ondanks alles overeind blijft. | Illustratie Josje van Koppen

De intensieve zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische stoornissen eist voortdurende alertheid en inspanning. Het kan mentaal veel vragen van begeleiders. Zij hebben recht op erkenning en steun. Zeker omdat we soms het onmogelijke van ze vragen.

In onze visie om aan te sluiten bij de behoefte van de cliënt betekent dit in de directe omgang, dat begeleiders een stap naar ze toe moeten doen. Daar waar het minder vanzelfsprekend gaat, als iemand dus boos is of zichzelf verwondt, zetten we iemand niet weg, we straffen niet.

Lef en doorzettingsvermogen
We komen, daar waar heel jouw lijf ‘gevaar’ signaleert, dichtbij de cliënt en de onvoorwaardelijke steun gaat juist dán door. Dit vereist lef, doorzettingsvermogen en het geloof in het juiste voor die andere mens.

Jamar
Onlangs leerde ik in een very intensive care voorziening Jamar kennen. Hij werkt inmiddels al ruim tien jaar voor deze woning. Ooit kwam hij binnen met een werkzaam leven achter zich in de bouw. Zijn motivatie was dat hij graag direct iets wilde betekenen voor mensen. Deze drijfveren zijn, ondanks moeilijke tijden in zorgland, niet veranderd.

Teamleiders, managers, collega’s. Ze kwamen en gingen. Allemaal met hun eigen beweegredenen. Voor de cliënten in deze groep bleef echter één iemand altijd hetzelfde: dat was en is Jamar. Dag in, dag uit. Week in, week uit, maanden en nu jaren.

Niet gek te krijgen
Is er een tekort of zijn er zieken? Jamar stapt op zijn fiets en stapt met een vrolijk ‘goedemorgen’ de woning binnen. Betrouwbaar tot op het bot. Niet gek te krijgen deze man.

In de afgelopen jaren is hij regelmatig gevraagd naar zijn ambities. Of hij teamleider wilde worden. Persoonlijk begeleider dan misschien?. Maar nee, die heeft hij niet. Hij wil gewoon, en zo simpel is het , bij zijn cliënten zijn. Niets meer en niets minder.

Thuis
Vandaag ben ik bij hem in de woning. En ik merk dat ik hier graag ben. Het voelt als thuiskomen. De cliënten, hoe moeilijk zij het soms ook hebben in het leven, mogen hier zichzelf zijn.

Jamar bereidt met een aantal cliënten het eten voor in de keuken. Ik geef iedereen een hand en krijg vervolgens ook een mes om mee te helpen met het snijden van de groenten.

Het is voor een paar cliënten even spannend dat ik er ben. Maar Jamar verblikt en verbloost niet. Tussen het geschreeuw door zegt hij dat het goed is. Dit wordt ondersteunt door een gebaar, een liefdevolle blik en een schouderklopje. De spanning ebt snel weg. Ook bij mij.

Rust
Wat een rust straalt deze man uit. Dit is wat we allemaal nodig hebben. Ik hoef deze man niet te coachen. Dat is niet wat hij nodig heeft. Erkenning hoeft hij ook niet, deze krijgt hij dagelijks van zijn jongens. Rest mij niets anders dan dit stukje te schrijven voor Jamar, en voor al die andere begeleiders, die dagelijks onvoorwaardelijk dit werk doen. Met hart en ziel.

Blijf, ondanks alle gekte die er in een organisatie kan zijn, doen wat je moet doen voor die cliënten die jullie zo hard nodig hebben. Jullie zijn je gewicht in goud waard!  |  Margreet Pereboom