De griepprik voor mensen met ernstige beperkingen

Het najaar staat weer voor de deur. Naast allerlei vaste rituelen van de natuur zoals vallende blaadjes en storm heeft de poli van de medische dienst ook zo zijn tradities. De jaarlijkse griepvaccinaties komen binnen en de cliënten moeten geprikt worden. Dat zorgt altijd weer voor veel bedrijvigheid. Van buiten is het niet te zien en je voelt het ook niet bij het prikken, maar de griepvaccinatie is elk jaar weer iets anders.Column van Monique van der Wolf, arts voor verstandelijk gehandicapten

Een groep dokters, met veel verstand van infectieziekten, overlegt welke griepvirussen er komende tijd waarschijnlijk actief zullen zijn. Griepvirussen zijn er namelijk in allerlei soorten. Na dit overleg stellen ze een vaccinatie samen met een cocktail van verschillende virussen.Door het geven van de prik spuit je eigenlijk kleine deeltjes van de virussen binnen. De deeltjes zijn te klein om er ziek van te worden, maar ze zorgen er wel voor dat de geprikte afweerstoffen maakt tegen het griepvirus. Afweerstoffen kan je beschouwen als een deel van het leger in je bloed. Zij beschermen je zo veel als mogelijk tegen indringers (in dit geval het griepvirus). Deze afweerstoffen werken vanaf 2 weken na het zetten van de vaccinatie.

Oproep
Alle mensen in Nederland van 60 jaar en ouder en bepaalde risicogroepen krijgen een oproep voor de griepprik. Onder de risicogroepen vallen onder andere alle verstandelijk gehandicapten die in een zorginstelling wonen. Andere patiënten die behoren tot de risicogroep zijn mensen met gezondheidsproblemen aan hart, longen en nieren. Ook bij suikerziekte en een verminderde weerstand (bijvoorbeeld door chemotherapie) krijg je een oproep.

Kleine klachten
De prik zelf geeft soms wat klachten. Op de plaats van de prik kan pijn, roodheid en zwelling ontstaan die vanzelf weer overgaan. Sommige mensen voelen zich na het krijgen van de prik futloos en grieperig. Dat is een kleine reactie van het lichaam op het binnenkrijgen van het verzwakte griepvirus. Ook dat gaat vanzelf en snel over.

Geveld
Allemaal leuk en aardig, maar iedereen kent wel mensen die griep kregen nadat ze een griepvaccinatie hadden gehad. Hoe is dat dan mogelijk?De kans om griep te krijgen is ongeveer 10%: eén op de tien mensen wordt jaarlijks geveld door de griep. De griepprik verkleint de kans, maar niet helemaal tot nul. Als iemand na een griepvaccinatie toch griep krijgt, verloopt de ziekte vaak minder ernstig. Ook wordt het risico op verergering van de griep (bijvoorbeeld in een longontsteking) kleiner.

Virussen
Je kunt ook minder effect verwachten van een griepprik als je binnen twee weken na de prik in aanraking komt met het griepvirus. Het lichaam heeft dan te weinig tijd gehad om afweerstoffen te maken. Verder zweven er nog heel wat virussen door de lucht die niet in de griepprik zitten. Deze virussen kunnen je alsnog ziek maken. Ten slotte kan de griepprik minder goed werken als het lichaam niet in een goede conditie is.

Geen garantie
Kortom: vaccineren lijkt goed (zonder al te veel grote bijwerkingen) maar het biedt geen garantie dat onze cliënten, U of uw familie niet op bed belanden met griep of griepachtige klachten door een virus. Deze virussen behoren nu eenmaal ook tot de rituelen van de natuur. * Monique van der Wolf