Discussie over hormoonneusspray voor socialer gedrag bij autisme

Het sociale gedrag van kinderen met autisme verbetert wanneer zij een neusspray met het hormoon vasopressine gebruiken. Dit blijkt uit klinisch onderzoek van de Stanford University in de Verenigde Staten. De uitkomst deed wereldwijd veel stof opwaaien. Ook actualiteitenprogramma Nieuwsuur besteedde aandacht aan het onderwerp en sprak onder meer met ervaringsdeskundigen.

In het onderzoek kregen 25 jongens en 5 meisjes tussen de 9 en 12 jaar oud vier weken lang dagelijks een neusspray. Bij 17 kinderen bevatte de spray een hoge dosis vasopressine, bij 13 kinderen ging het om een placebo. De 17 kinderen die het hormoon toegediend kregen, lieten duidelijk verbeterd sociaal gedrag zien:
-          ze herkenden gezichtsuitdrukkingen beter;
-          ze konden emoties van anderen interpreteren;
-          ze hadden minder last van angst en repetitief gedrag;
-          hun sociale communicatie ging vooruit.

Effect op grotere schaal
In de Nieuwsuuruitzending van donderdag 2 mei kwam Wouter Staal, hoogleraar klinische kinderpsychiatrie aan de Universiteit Leiden, aan het woord. Hij benadrukte dat het belangrijk is dat het effect op het sociale gedrag met het onderzoek is aangetoond, maar dat het nu nog op grotere schaal onderzocht moet worden.

Ook vroeg hij zich af welke kinderen uiteindelijk in aanmerking komen voor deze neusspray. Niet alleen is autisme er in vele gradaties, het is ook de vraag of degene met autisme zelf ‘last’ heeft van zijn eigen sociale gedrag.

"Het is erg belangrijk dat je je goed realiseert dat je voor ziekte daadwerkelijk een functiebeperking moet hebben. In dit geval dat iemand daadwerkelijk vastloopt in de emotionele ontwikkeling. Als dat niet zo is, dan heb je geen stoornis en moet je zeker niet aan de medicijnen," zei Staal.

Belachelijk
Zjos Dekker, een jonge vrouw met autisme, vindt het nieuws over de neusspray ‘belachelijk’. De meeste autisten die zij kent, hebben zelf helemaal geen last van hun sociale gedrag; het is de maatschappij die het raar vindt, zo vertelde ze in Nieuwsuur. “Laat iemand met autisme gewoon lekker zichzelf zijn.”

Zo staat ook trendwatcher Lieke Lamb erin. Zij is moeder van een 19-jarige dochter met autisme en vertelde in het tv-programma dat vooral prikkelverwerking, het snel vermoeid en het soms lichamelijk wat onhandig zijn veel grotere problemen voor haar dochter zijn dan haar sociale gedrag.

Lieke vraagt zich af of je wel mag ingrijpen in het brein van je kind met medicijnen, dat gaat wel een stap verder dan het gipsen van een gebroken been. Ze zou zelf niet snel naar zo’n middel voor haar dochter grijpen, maar als die dochter zelf erg veel last van haar sociale gedrag heeft, dan wordt het een ander verhaal. Maar voor het ooit zover komt, moet er nog veel meer onderzoek plaatsvinden, stelt Lamb. Want over eventuele bijwerkingen is nog weinig bekend.  |

Bekijk het deel uit de Nieuwsuuruitzending over de neusspray die het sociale gedrag van kinderen met autisme kan verbeteren.