Een taalstoornis kun je niet zien

Zorgorganisatie Kentalis vraagt in een campagne aandacht voor TOS, taalontwikkelingsstoornis. De bedoeling van de campagne is meer kennis over de stoornis te verspreiden, zodat ouders weten waar ze terecht kunnen met hun zorgen, en professionals in zorg en onderwijs meer aandacht voor en kennis over TOS krijgen. Ook wordt gehoopt meer begrip te kweken voor mensen die aan TOS lijden. De stoornis komt voor bij 5% van de bevolking.

Dries en Hidde (op de foto) hopen deze maand, net als ieder ander kind, op cadeautjes. Alleen, voor hen is het wat moeilijker om die te vragen. De twee jongste zoontjes van Maria en Wim Noorlag uit Hoogeloon hebben een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Dries (5), de oudste, heeft vooral een grote spraakachterstand. Zijn ouders boksen op tegen de vele vooroordelen en vertellen graag hun verhaal, omdat ze hopen dat er zo meer begrip komt voor kinderen die moeite hebben met praten.

Verbindingen in de hersenen
TOS is een taalontwikkelingsstoornis die bij zowel bij jongens als meiden voorkomt. Van de bevolking heeft 5% TOS. Bij hen lopen de verbindingen tussen hersengebieden anders. Daardoor wordt taal minder goed verwerkt. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met het onthouden en leren van woorden of klanken. Een taalontwikkelingsstoornis kun je niet zien. Het is een onzichtbare beperking en dat maakt kinderen eenzaam. Als mensen merken dat iemand anders praat of moeite heeft om dingen te begrijpen, denken ze vaak dat diegene dom is of een verstandelijke beperking heeft. Daarbij is een taalontwikkelingsstoornis moeilijk uit te leggen. TOS wordt vaak verward met dyslexie, stotteren, een algemene taalachterstand of autisme.

Hoe eerder, hoe beter
Kentalis biedt mensen met TOS allerlei vormen van hulp, van onderzoek tot onderwijs en zorg. Vroege signalering en behandeling vormen een belangrijk onderdeel, maar ook als de diagnose op latere leeftijd wordt gesteld, zijn er voldoende mogelijkheden.
Wanneer de behandeling vroeg begint – het liefst op de peuterleeftijd – krijgt het kind betere kansen zich te ontwikkelen. "Toen Hidde met tweeënhalf nog niet praatte, waren we direct alert," vertelt Maria. "En de huisarts ook. We zijn er bij hem eerder bij en dat kan een wereld van verschil maken. Hoe eerder, hoe beter." Hidde, nu drie jaar, praat bijvoorbeeld beter dan zijn broer Dries op dezelfde leeftijd.

"We hopen dat Dries en Hidde uiteindelijk zelfstandig kunnen functioneren in de grotemensenwereld. Het blijft spannend, want als je niet goed kunt praten, heeft dat vergaande gevolgen. De toekomst zal het uitwijzen. We weten in ieder geval dat ze op de allerbeste plek zitten", aldus Maria.

Campagne
In de campagne stelt Kentalis kinderen, jongeren en volwassenen centraal. Op de website www.ikenkentalis.nl is onder andere het verhaal van Maria en Wim Noorlag te lezen. Ook staat er een filmpje op met hen en Hidde en Dries.

Verder zijn er gratis downloads te vinden. Voor huisartsen en andere verwijzers is er '5 op een rij', en zijn er posters en kaarten te downloaden. De foto's zijn gemaakt door Zilveren Camera winnend fotograaf Robin Utrecht.

Voor kinderen is er een kleurwedstrijd, waarmee ze de handpop Coco kunnen winnen. De kleurplaat staat onder downloads op www.ikenkentalis.nl.