Geen onderwijs is geen optie voor kind met ernstige meervoudige beperking

Voor de kinderen die bij ons (zorgorganisatie Estinea) wonen, werden we benaderd door de leerplichtambtenaar om een zogenaamde leerplichtontheffing aan te vragen. Orthopedagoog Lot de Swart schrijft waarom ze meteen jeuk kreeg van deze ‘verlegenheidsoplossing’.

Leerplichtontheffing. Met die term werd ik twee jaar geleden bekend toen de leerplichtambtenaar dit voor de kinderen die bij Estinea wonen wilde aanvragen.

Deze kinderen kunnen namelijk niet met een busje naar een school worden vervoerd. Daarvoor zijn ze lichamelijk te kwetsbaar. Maar ondanks dat ze niet in een busje kunnen worden vervoerd, kunnen ze wel degelijk leren. Kinderen leren en ontwikkelen. Dat is kind-eigen.

Dit gaat niet minder op voor kinderen met een ernstige meervoudige beperking: leren je aandacht ergens bij houden, je handen leren gebruiken om op een knop te drukken, je ogen aansturen en daarmee een keuze maken, leren dat je mee kan bewegen in de verzorging, leren contact maken.

Lesuren
We wilden dus helemaal geen leerplichtontheffing. We wilden juist graag onderwijs voor onze kinderen, zij het in een vorm die bij hen past. Dat de juf of meester naar hen toekomt in plaats van andersom.

Hierover zijn we in gesprek gegaan met het samenwerkingsverband. Dat is een regionaal orgaan die onderwijs toekent aan kinderen met een beperking. Het samenwerkingsverband heeft een zogenaamde toelaatbaarheidscommissie. Weer zo een jeukwoord, maar enfin. Ze werden enthousiast van ons verhaal, van onze visie en kenden onze kinderen lesuren toe.

Leerdoelen
En zo geschiedde dat sinds anderhalf jaar twee keer per week twee juffen naar de kinderen komen, naar de plek waar ze wonen en dagbesteding krijgen. Samen met de begeleiders werken ze aan leerdoelen van de kinderen.

Een samenwerking waarin iedereen vertrouwen heeft in de ontwikkeling en waar iedereen de kwaliteiten van de kinderen benut en uitvergroot. En ja...de kinderen leren en ontwikkelen. Natuurlijk!

Trots
Zoals ieder ander kind waar je vertrouwen en verwachtingen van hebt. En het zijn niet alleen praktische vaardigheden die de kinderen leren. Ook leren ze dat ze invloed kunnen hebben, ze leren trots zijn, en ervaren dat anderen trots zijn op hen.

Ouders die voor de verandering praten over wat hun kind allemaal wel kan in plaats van wat er zoal mis is met hun kind. Dat doet onderwijs met een kind en met ouders.

Passend maken
Leerplichtontheffing is voor deze kinderen vaak een verlegenheidsoplossing. Bij gebrek aan echt passend onderwijs, is leerplichtontheffing het antwoord.

Maar onderwijs is een recht. Een toelaatbaarheidcommissie zou voortaan "team passend onderwijs" mogen heten en de vraag die beantwoordt wordt in het gesprek met het samenwerkingsverband is niet of een kind onderwijs krijgt, maar hoe we het onderwijs passend gaan maken.

Want alle kinderen kunnen leren, dus geen onderwijs is geen optie! (Lees ook het artikel en interview met Lot hierover in de Gelderlander)

Lieve Juf,

Je leert me na een poosje wennen
Buiten mijn veilige grenzen, de wereld verkennen

Je leert me dat ik kan aangeven wat me niet zint
Dat ik niet hoef te gillen als ik iets spannend vind

Je leert me mijzelf langer te concentreren
En dat ik daardoor nog meer kan leren

Je leert me dat ik trots wezen mag
Ik leer van jou juf, iedere dag