Gemeenten in geldnood bij sociale voorzieningen

Bijna alle gemeenten komen geld tekort voor het leveren van jeugdzorg, opvang en bijstand. Daardoor worden sommige strenger in het toelaten van mensen tot sociale voorzieningen. Gemeenten proberen zelfs kwetsbare personen op elkaar af te schuiven. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag, Investico en de Groene Amsterdammer.

Aan het onderzoek deden wethouders en ambtenaren uit 151 gemeenten mee. Negen op de tien geven aan dat hun gemeente kampt met tekorten voor het sociaal domein. Het gaat dan met name om gemeentelijke taken op het gebied van jeugdzorg, opvang en bijstand. EenVandaag maakte een reportage over het onderzoek:

Reserves raken op
Sinds de decentralisatie in 2015 hebben gemeenten veel zorgtaken van het Rijk overgenomen. Zo zijn ze bijvoorbeeld verantwoordelijk voor beschermd wonen en jeugdzorg. Ze krijgen daarvoor een vergoeding van het Rijk, maar die is volgens veel deelnemers niet toereikend genoeg.

86 procent van de gemeenten in het onderzoek die te weinig geld hebben, zegt de afgelopen jaren daarom eigen reserves te hebben gebruikt om het gat op te vullen. Maar zelfs met die reserves kan niet voorkomen worden dat zorgbehoevenden en andere inwoners de gevolgen merken van de financiële tekorten.

Zo heeft of overweegt de helft van de deelnemende gemeenten met tekorten een strenger toelatingsbeleid voor sociale- en zorgvoorzieningen. Veel wethouders en ambtenaren schrijven dat ze noodgedwongen zo efficiënt mogelijk met de regels omgaan. Situaties waarbij mensen buiten de gemeentegrenzen zorg moeten ontvangen zorgen vaak voor discussies tussen gemeenten over wie financieel verantwoordelijk is, blijkt uit het onderzoek:

De coronacrisis maakt de situatie er niet makkelijker op. Een kwart van de deelnemende gemeenten vreest dat de toegang tot gemeentelijke zorgvoorzieningen door de coronacrisis enkel nog maar verslechtert.  |