Gemeenten verplicht meer beschut werk aan te bieden, geld ontbreekt

Staatssecretaris Klijnsma gaat gemeenten wettelijk verplichten beschutte werkplekken aan te bieden aan mensen met een arbeidsbeperking. Volgens de Vereniging van Nederlands gemeenten (Vng) lost dat de problemen in de Participatiewet niet op. De overheid moet volgens de Vng financieel eerst goed zorgen voor de mensen die nu al een contract hebben in de huidige sociale werkvoorziening.

Gemeenten zijn tot nu toe zeer terughoudend als het gaat om het aanbieden van beschut werk aan mensen die vanwege hun arbeidsbeperking niet in staat zijn om te functioneren in een reguliere werkomgeving. Uit onderzoek van de Inspectie blijkt dat een kwart van de gemeenten in Nederland deze voorziening zelfs helemaal niet beschikbaar stelt. Staatssecretaris Jetta Klijnsma spreekt in een reactie op het rapport van een zorgelijk beeld en kondigt in een brief aan de Tweede Kamer aan gemeenten wettelijk te gaan verplichten om beschut werk aan te bieden.

Uit het rapport blijkt dat de 115 ingevulde beschut werkplekken ver af staat van de geraamde 3200 voor het einde van dit jaar waar gemeenten de financiële middelen voor ontvangen. Staatssecretaris Klijnsma: “Dagbesteding en andere alternatieven zonder dienstbetrekking die gemeenten nu soms aanbieden aan mensen met een arbeidsbeperking leveren niet op, dat mensen uit de doelgroep van de Participatiewet zelf in hun inkomen kunnen voorzien en zo financieel zelfstandig zijn.”

Volgens de Vng past het niet bij de decentralisatie dat de overheid deze verplichting oplegt. “Gemeenten willen niet nog meer aanvullende regelgeving, ze willen juist één regeling voor iedereen aan de onderkant van de arbeidsmarkt,” zo stelt de Vng.

Extra kosten
Gemeenten vinden dat de maatregel op zijn minst gepaard moet gaan met voldoende geld én een betere en duidelijkere omschrijving van wie op beschut werk is aangewezen: “We willen het vertrouwen, de tijd, de ruimte en de middelen om kwetsbare burgers goed te ondersteunen naar werk en participatie.”

Doordat het aantal mensen in de Sociale werkplaats minder snel afneemt dan waarmee rekening is gehouden in de aan de gemeenten verstrekte budgetten, loopt het aantal Wsw’ers waarvoor gemeenten helemaal geen budget ontvangen, op tot bijna 2500. Dat betekent extra kosten van € 120 miljoen voor gemeenten.

Wachtlijsten
Staatssecretaris Klijnsma kondigt daarnaast aan inwoners de mogelijkheid te willen geven om zelf een advies beschut werk bij het UWV aan te vragen, zoals ook het geval was in de Wsw. Gemeenten vinden het positief dat de positie van de cliënt wordt versterkt maar vrezen tegelijk voor wachtlijsten.

Klijnsma werkt haar plannen uit in één wetsvoorstel dat zij in het najaar aan de Tweede Kamer aanbiedt. Lees de volledige plannen in de Kamerbrief Participatiewet en Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten.