Hulp bij begeleiding van ouderen met verstandelijke beperking

Het leernetwerk Ouder wordende cliënt in de verstandelijk gehandicaptenzorg heeft drie nieuwe hulpmiddelen opgeleverd om het leven van oudere cliënten te helpen verbeteren. Ouder worden is één van de tien thema's van het Verbeterprogramma gehandicaptenzorg.

Mensen met een beperking worden tegenwoordig veel ouder dan vroeger. Dat betekent dat er in de gehandicaptenzorg een fors groeiende groep cliënten is met bijzondere zorgvragen. Hun behoefte aan zorg verandert en oudere mensen stellen andere eisen aan hun leefomgeving. Wat betekent deze nieuwe levensfase voor cliënten? En zijn de instellingen, de professionals en de cliënten erop voorbereid? In het project Ouder wordende cliënt werkten twintig multidisciplinaire verbeterteams en acht gidsinstellingen een jaar lang aan verbeteringen in het leven van ouderen.

Voorbeelden daarvan zijn: gezondere voeding en meer bewegen, een dagprogramma aan huis dat past bij het leefritme of het herinrichten van de woning, zodat mensen meer rust ervaren en gemakkelijker hun weg kunnen vinden. Maar ook dat je als hulpverlener beter begrijpt wat ouder worden betekent voor mensen en een beeld krijgt wanneer iemand met een beperking oud wordt. De resultaten van het project zijn gebundeld in het boekje Projectresultaten en inspiratie.

Competentieprofiel
Het Competentieprofiel ouderen is een van de drie hulpmiddelen die in het project zijn ontwikkeld. Je leest erin wat een begeleider moet kunnen om oudere cliënten goed te kunnen ondersteunen. Het bevat een omschrijving van de doelgroep, welke extra taken deze met zich mee brengt, welke kernopgaven dit raakt en welke competenties dit vraagt van professionals. Het competentieprofiel biedt een gedragen inhoudelijke standaard om nieuwe opleidingen te ontwikkelen en bestaande opleidingen te toetsen. Het competentieprofiel kan ook andere functies vervullen in het HR-beleid van organisaties. Bijvoorbeeld om na te gaan in hoeverre medewerkers beschikken over de benodigde competenties, als hulpmiddel bij loopbaangesprekken, om de opleidingsbehoeften te inventariseren of als hulpmiddel bij de werving en selectie van medewerkers.

Cursus voor cliënten
Het tweede hulpmiddel is de cursus Ik word ouder, waarin cliënten met een verstandelijke beperking leren wat het betekent om ouder te worden. Aan de orde komen onder andere dagbesteding, sociale omgeving, bewegen, voeding en levensboeken. De cursus is niet kant en klaar maar bevat bouwstenen die naar eigen inzicht omgezet kunnen worden naar een cursus. Er is voldoende materiaal voor 6 bijeenkomsten. De cursus is ontwikkeld in samenwerking met Reinaerde.

Het derde hulpmiddel is de bundel Opleiden en leren waaarin 15 documenten met betrekking tot de ouder wordende cliënt schematisch in beeld worden gebracht en beoordeeld. Het gaat om achtergrondinformatie, praktische vraagstukken en nieuwe uitdagingen en verdiepende informatie. De bundel is bedoeld voor professionals en voor mensen in opleiding.

Je vindt de hulpmiddelen bij begeleiding van ouderen met verstandelijke beperking op de site van het Kennisplein gehandicaptensector.