Inspectie sluit zorgboerderij na signaleren misstanden

Zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde is op last van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd gestopt met het bieden van zorg aan de bewoners. Deze tien bewoners met een ernstige verstandelijke of meervoudige beperking zijn overgedragen aan andere zorgaanbieders. Dit gebeurde nadat misstanden aan het licht waren gekomen, die onder meer gefilmd werden door journalist Alberto Stegeman.

De IGJ bracht 14 december een onaangekondigd bezoek aan de zorgboerderij. De inspectie had vooraf informatie van de politie gekregen en de beelden van Stegeman kunnen bekijken. Volgens de IGJ had Aurora Borealis niet de kennis en deskundigheid voor de zorg die de cliënten nodig hadden. Er was ook geen orthopedagoog bij de betrokken, terwijl het om cliënten ging met indicaties voor complexe zorg.

Misstanden
De cliënten werden lichamelijk en geestelijk mishandeld. Ook werd bij gedwongen zorg niet gewerkt volgens het stappenplan Wzd. In het rapport van de IGJ staat een opsomming van misstanden die inspectie heeft vernomen van zorgverleners, uit bestuurlijke en dagrapportages of op beeldmateriaal heeft gezien, waaronder:

• Zand strooien in het bed van een cliënt omdat die de tuin niet goed gewied zou hebben;
• Een cliënt met zijn hoofd in de wc duwen;
• Cliënten buiten zetten omdat ze geluiden maken
• Een cliënt aan de haren naar achteren trekken, waarna een sinaasappel in zijn mond wordt gestopt.
• Een banaan in de broek van een cliënt stoppen
• Gezicht en hoofd van een cliënt met een ernstige meervoudige beperking (emb) insmeren met pindakaas, waarna hij op de grond wordt gelegd en de hond hem aflikt.

Bij bekijken van het rapport valt op dat de zorgboerderij slechts aan één norm voldoet: de zorgverlener parafeert direct de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en toedientijd op de toedienlijst. Aan de andere tien normen voldoet Aurora Borealis niet of grotendeels niet.

Onbekwaam
Bestuurders en zorgverleners zijn bij deze cliënten niet in staat om hun gedrag te vertalen en ondersteunen, zo schrijft de inspectie. Bestuurders, die ook als zorgverlener werkten op de zorgboerderij, gaven aan dat emb-cliënten goed weten hoe ze aandacht moeten trekken en dat ongewenst gedrag bestraft moet worden, zodat ze de consequenties van hun gedrag ervaren. Dit is nu precies waartoe deze cliënten niet in staat zijn gezien hun ontwikkelingsniveau, aldus de IGJ. Zij oordeelt dat de bestuurders zich niet integer en transparant opstelden tijdens het inspectiebezoek.

De cliëntvertegenwoordigers hebben ook een gesprek met de IGJ gehad. Tijdens die bijeenkomst is beperkt informatie gedeeld over de situatie en de zorgen die partijen hebben. De reactie van de vertegenwoordigers was er vooral een van ongeloof. Zij waren tevreden over de zorg en dienstverlening aan hun verwanten.  

Pas als de inspectie oordeelt dat Aurora Borealis aan alle normen voor goede en veilige zorg voldoet, mag Aurora Borealis weer zorg gaan leveren.

Kwaliteitskader
De zaak kreeg landelijk veel aandacht. Maarten Fischer, directeur van de landelijke koepel van zorgboerderijen – Federatie Landbouw en Zorg – reageerde onthutst tegenover RTV Noord.  Zijn organisatie vertegenwoordigt meer dan 800 zorgboerderijen, maar die in Wedde was niet bij de koepel aangesloten. Hij vreest dat de misstanden bij Aurora Borealis afstralen op alle zorgboerderijen. Als het aan hem ligt, gaat het kwaliteitskader dat de federatie voor de sector ontwikkeld heeft, voor iedere zorgboerderij gelden.  |