Jeugd floreert

Het gaat over het algemeen goed met de Nederlandse jeugd. Jongeren zijn gezond, voelen zich goed en presteren steeds beter op school. Hoewel het zorggebruik (vooral van lvg-jongeren in de jeugdzorg) stijgt, wijst dit volgens Wilma Vollebergh, hoogleraar jeugdstudies, niet op toegenomen problemen maar wel op groeiende aandacht hiervoor.

Dat valt te lezen in het Trendrapport 2010 van de Landelijke Jeugdmonitor. Dit rapport geeft een overzicht van de belangrijkste trends en cijfermatige ontwikkelingen op het terrein van jeugd en gezin van de afgelopen jaren. Het gaat steeds beter met de jeugd in Nederland.

Wilma Vollebergh, hoogleraar jeugdstudies aan de Universiteit van Utrecht, is positief in haar beschouwing op het rapport: "De Nederlandse jeugd floreert." Dit is volgens haar te danken "aan de welvaart in Nederland, met een zeer hoog voorzieningenniveau, goede en toegankelijke gezondheidszorg, en veel – ook publiek gesteunde – zorg voor jongeren."

Wirwar van voorzieningen
Vollebergh wijst wel op het gevaar dat mogelijk niet iedereen van deze positieve ontwikkelingen profiteert: "De toenemende complexiteit van onze welvarende samenleving vereist steeds meer intelligentie om alle maatschappelijke veranderingen te kunnen begrijpen en in de wirwar van voorzieningen de weg te kunnen vinden. Wie daartoe minder goed in staat is, komt sneller in de problemen en vindt minder snel de weg naar hulp of ondersteuning. Het lijkt er op dat dit vooral mensen – en jongeren – met minder mentale vermogens treft en in de problemen brengt."

Het aandeel van jongeren met licht verstandelijke handicaps in de jeugdzorg stijgt. Het is volgens Vollenbergh belangrijk om te kijken of deze toename niet vooral afkomstig is uit hogere en middenniveaus, waardoor de sociale verschillen toenemen. "We worden allemaal rijker en welvarender, maar sommigen veel meer dan anderen, en dit zien we weerspiegeld – wellicht versterkt zelfs – bij onze kinderen."

Hogere levensverwachting
In het rapport staan verder veel cijfers over de thema's jongeren en het gezin, gezondheid, onderwijs, maatschappelijke participatie, arbeidsmarkt en veiligheid. Het blijkt dat kinderen die nu ter wereld komen, een levensverwachting hebben die gemiddeld zo'n 2 tot 3 jaar hoger is dan van de kinderen die in 2000 zijn geboren.

In het onderwijs gaat het goed. Jongeren gaan langer naar school en halen steeds vaker een startkwalificatie. De meeste jongeren vinden, na het verlaten van het onderwijs, een baan. Een uitzondering zijn jongeren met een beperking of jongeren zonder startkwalificatie. Zij komen moeilijker aan werk.

Niet alle ontwikkelingen zijn positief. Zo is het aantal jongeren met overgewicht gestegen sinds 1983. Daarnaast groeit het beroep op jeugdzorg nog en zijn er meer meldingen van kindermishandeling: van ruim 25.000 meldingen en vragen bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling in 2002 tot bijna 60.000 in 2009. Ook worden er vaker kinderen onder toezicht en voogdij geplaatst.

Steeds meer diagnosen
Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten concludeert dat er – ook door campagnes - meer aandacht is voor kindermishandeling. Hoogleraar Vollebergh ziet dat "de toenemende welvaart en een stijgend opleidingsniveau van de bevolking er toe leiden dat steeds meer mensen de professionele diagnosen van psychische problemen onder jongeren leren hanteren (ADHD, autisme-spectrum-stoornissen, gedragsproblemen) en er op staan dat hun kind(eren) de beste professionele zorg krijgen als ze vermoeden dat er iets aan de hand is."

Download het Trendrapport Landelijke Jeugdmonitor 2010 op de vernieuwde website van de Jeugdmonitor (pdf)