Wie extramurale zorg nodig heeft, moet zich straks (vanaf 2014) melden bij zijn gemeente. Dat wordt wennen voor professionals in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Hoe breng jij je deskundigheid in de toekomst bij de mensen die jou nodig hebben? Theo van den Boogaart, sectormanager 'kind en gezin' bij de Brabantse zorgorganisatie Cello, legt dit uit in de Klik van november.
Theo van den Boogaart geeft voor Cello de omslag van Awbz naar Wmo vorm. "De extramuraal werkende professionals krijgen te maken met andere doelgroepen, zoals ouderen en mensen met een psychische beperking. In wijken zullen teams vanuit allerlei sectoren samen de bevolking bedienen. Medewerkers moeten buiten hun vertrouwde werkplek stappen, contact maken met de samenleving, samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers, met collega's van andere organisaties."
Meer preventie
"Dat is een omslag: eerst deden begeleiders het zelf, straks moeten ze anderen organiseren," stelt Van den Boogaart. Meer kijken naar wat je voor de voordeur kunt doen, meer preventie. Zorgen voor een goed leefklimaat. Dat past niet in het bekende uurtje factuurtje verhaal. Wij weten dat werk, hulp bij opvoeden en goede vrije tijdsinvulling een hoop problemen voorkomt. Dat doen we nu achter de voordeur, het kan ook eerder: door in de wijk genoeg veilige vertrouwde plekken te creëren."
Medewerkers moeten vaste gezichten in de wijk en het dorp worden, aldus Van den Boogaart. "Ze moeten de buurt kennen: de problemen en de mogelijkheden. Voor organisaties en medewerkers geldt: kén je meerwaarde. Het lijkt soms of het welzijnswerk onze taken makkelijk kan overnemen. Als ik aan begeleiders vraag: vinden ze het moeilijk daar antwoord op te geven. Toch zullen ze dat straks moeten, willen ze hun cliënt de zorg kunnen bieden die hij nodig heeft."
"Gemeentes willen weten waarom ze specialisten moeten inhuren," legt hij uit. "Dat moeten begeleiders hun duidelijk maken. Medewerkers van het opvoedingssteunpunt moeten weten wanneer hun kennis tekort schiet, en ze iemand beter kunnen doorsturen naar de deskundigen op het gebied van verstandelijke beperkingen. De gemeentes willen de tweedelijns-professionals naar achteren drukken. Toch moeten wij snel kunnen invliegen, zodat problemen door ondeskundigheid niet enorm toenemen. Dat houdt in dat wij de eerstelijns-mensen daarin coachen."
Diverse functies tegelijk
De behoefte aan professionals die verschillende soorten mensen kunnen begeleiden, zal volgens Van den Boogaart groeien. "Van jong tot oud, van licht tot ernstig beperkt. En ze zullen verschillende functies hebben: bij wonen, dagbesteding en vrije tijd. Dat is nu nog ongebruikelijk."
Hij verwacht dat er wel krimp zal komen in bepaalde soorten dienstverlening. "Bij Cello gaat het over 15 procent van het extramurale budget. Dat is op te vangen, omdat wij merendeels intramurale cliënten hebben. Organisaties met veel extramurale cliënten krijgen het zwaarder voor hun kiezen. Dat zal banen kosten. Bij Cello is dat niet aan de orde, hoewel we wel voorzichtig worden met vaste contracten. Dat de overheid de regie over de extramurale zorg naar de gemeenten wil brengen vind ik een goede zaak, maar ik betreur dat het gepaard gaat met te forse bezuinigingen."
Lees het volledige interview met Theo van den Boogaart in de komende Klik (verschijnt 26 oktober)