Klokje rond begeleiden

Scheiding van wonen en dagbesteding is niet iedereen even goed bevallen. In de nieuwe Klik lees je hoe begeleiders bij Talant in Drachten cliënten weer 24-uurszorg bieden. Niet net als vroeger, met veel lege uren. Het leven voor mensen met een verstandelijke beperking wordt er juist interessanter op. Stress en probleemgedrag nemen af.

Bij de Friese zorgorganisatie Talant in Drachten gingen in 1998 160 cliënten die nooit dagbesteding hadden gehad, naar een activiteitenafdeling. Hoewel het voor veel cliënten een geweldige kans was, rezen er na een paar jaar ook vragen. Vooral ouder wordende mensen, zeer ernstig meervoudig gehandicapten en mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag hadden moeite met de overgangen tussen thuis en dagbesteding en met de vele verschillende mensen die hen begeleidden.

Weekeinden
Wat ook dwars zat was dat, hoewel voor veel mensen de doordeweekse dagen goed gevuld raakten, in de weekeinden toch heel wat lege uren overbleven. Verder werd het, met teruglopende budgetten, lastiger om de medewerkers efficiënt in te zetten. Ook de vervoerskosten leverden hoofdbrekens op.

Redenen voor Talant om in 2008 te besluiten voor een deel van de cliënten terug te gaan naar 24-uurszorg, zonder de voordelen van het activiteitenaanbod verloren te laten gaan. Talant maakt onderscheid tussen

• Cliënten die baat hebben bij twee verschillende milieus.
• Mensen voor wie het niet uitmaakt.
• Mensen die ronduit last hebben van een scheiding tussen leefomgevingen.

Voor de laatste twee groepen werd een 24-uursarrangement ontworpen. In Drachten zijn in vijf jaar tijd tachtig van de tweehonderd cliënten overgestapt naar een dergelijk arrangement, met grote variaties. Enkele cliënten krijgen een volledig individueel arrangement, redelijk veel mensen krijgen in hun eigen of nabijgelegen woning een groepsarrangement. Weer anderen gaan nog een beperkt aantal dagdelen naar het activiteitencentrum.

Zinvol
Voor iedere cliënt is, samen met de belangenbehartigers, een zevendaags dagprogramma opgesteld. Een 24-uursarrangement is geen dagbesteding, en geen nieuwe woonvorm. De bedoeling ervan is dat cliënten 24 uur per dag, zeven dagen per week, een zinvolle en gevarieerde daginvulling krijgen.

Minder prikkels
Begeleidster Annelies Lukkers vindt de voordelen groot. "Cliënten hebben minder overgangen, dus minder prikkels. Per cliënt zijn er (op de groep mensen met een intensieve begeleidingsvraag) twee begeleiders per dag. Alles gebeurt één op één, dat is heel gunstig." Doordat cliënten continu kunnen terugvallen op vertrouwde begeleiders is er minder agressie.

In het boekje Het pad van de cliënt volgen – Ervaringen met het 24-uursarrangement geven ouders en begeleiders hun reactie op de veranderingen. Interviews en teksten Karin de Mik. Een uitgave van Talant.

Illustratie De Bey Communicatie & Vormgeving