Licht verstandelijke beperking tijdig herkennen

Professionals die in algemene voorzieningen (scholen, hulpverlening, gezondheidszorg) werken, herkennen licht verstandelijke beperkingen vaak niet of te laat. Met grote gevolgen voor de persoon in kwestie. Het Kenniscentrum Lvb heeft een handreiking gepubliceerd waarmee hulpverleners in de nulde en eerste lijn beter in staat zijn om te zien of een persoon een lichte verstandelijke beperking heeft.

Een licht verstandelijke beperking is meestal niet zichtbaar, kinderen en jongeren met lvb vallen vooral door hun gedrag uit de toon. Dat maakt hen kwetsbaar voor pesten en uitsluiting. Volwassenen schatten hen vaak wijzer in dan ze zijn. Kinderen en jongeren met een Lvb begrijpen niet alles wat volwassenen tegen hen zeggen, maar ze zullen dat niet snel laten merken. Ook aan de manier waarop ze praten is hun handicap niet gemakkelijk te zien. Ze gebruiken woorden en zinnen die ze hebben opgevangen, maar die ze niet begrijpen.

Emotioneel jonger
Vooral in emotioneel opzicht zijn kinderen met een Lvb vaak jonger dan leeftijdgenootjes, wat al vroeg tot problemen in het gedrag kan leiden. Ze reageren soms heftig op ‘normale’ conflictsituaties. Ouders worden erop aangekeken en aangesproken. Dat kan een signaal zijn dat er sprake is van een licht verstandelijke beperking.

Overvraging
Hoe eerder zo’n beperking wordt opgemerkt, hoe beter ouders en hulpverleners erop kunnen inspelen. Veel gedragsproblemen komen  namelijk voort uit overvraging. Daardoor lopen de jongeren op hun tenen en ontwikkelen zij gedragsproblemen. Vandaar dat kennis over signalen van een licht verstandelijk beperking vooral aanwezig moet zijn op plekken waar de kinderen en jongeren komen: scholen, centra voor jeugd en gezin, jeugdgezondheidszorg, voor- en buitenschoolse opvang, welzijnswerk.

Passende ondersteuning
Vroegtijdige signalering betekent vroege passende ondersteuning, waardoor de jongeren zich beter kunnen ontwikkelen en minder zware zorg nodig hebben.

De Handreiking vroegsignalering van een licht verstandelijke beperking (Lvb).Signalering van achterstanden en risico’s in de kinderlijke ontwikkeling en/of de omgeving die wijzen op of kunnen leiden tot sociale kwetsbaarheid en/of een licht verstandelijke beperking is te downloaden op de site van het kenniscentrum lvb.