Meer bewustwording rond seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg

Het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door zorgverleners richting een cliënt in de zorg en jeugdhulp was in 2022 een derde hoger dan in 2021: 240 tegenover 180. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vermoedt niet dat het vaker voorkomt, maar dat het nu eerder gemeld wordt, door de vele aandacht die het onderwerp tegenwoordig krijgt. De IGJ vindt het de hoogste tijd voor meer bewustwording. 

Volgens de IGJ kwamen vorig jaar de meeste meldingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag uit de gehandicaptenzorg (50) en de ggz (50), gevolgd door de eerstelijnszorg (40) en jeugdhulp (40).

Het is belangrijk dat het onderwerp in alle sectoren binnen de zorg en jeugdhulp wordt besproken. Dit kan tijdens teamvergaderingen, personeelsgesprekken en in contact met vertrouwenspersonen.

Om binnen organisaties te werken aan meer bewustzijn, preventie en interventie rondom seksueel grensoverschrijdend gedrag door zorgverleners, zijn een brochure en een factsheet verschenen met de titel Het mag niet, het mag nooit. Ook stimuleert de inspectie opleidingen, koepelorganisaties en beroepsverenigingen om gezamenlijk te werken aan bewustzijn en preventief beleid.

Nadruk op voorkomen
In het verleden lag bij seksueel grensoverschrijdend gedrag door zorgverleners de focus vooral op ingrijpen nadat het was gebeurd. Als het aan de IGJ ligt, komt de nadruk nu juist te liggen op het voorkomen ervan. Want vaak hebben zorgverleners helemaal geen vooropgezet plan om een cliënt seksueel te misbruiken, maar is er sprake van een glijdende schaal. Een zorgverlener komt langzaam in een grijs gebied en neemt schijnbaar onschuldige beslissingen die eindigen in het overschrijden van de grens.

In sommige gevallen gaat om ‘gewenste’ seksuele handelingen tussen zorgverlener en cliënt, bijvoorbeeld omdat ze verliefd worden. Maar ook dat is grensoverschrijdend, al gebeurt het met wederzijdse instemming. Een cliënt is per definitie afhankelijk van een zorgverlener, waardoor er sprake is van een scheve machtsverhouding. Het mag dus nooit.  |

Lees de brochure en de factsheet Het mag niet, het mag nooit op de website van de IGJ.