‘Meer durf nodig bij problemen in kwetsbare gezinnen’

Jeugdhulpverleners, leerkrachten, huisartsen en andere professionals krijgen regelmatig te maken met probleemsituaties in kwetsbare gezinnen. Het inschatten wat nodig is voor een gezin vergt durf. Durf om met ouders en kinderen in gesprek te blijven, om je eigen grenzen als zorgverlener onder ogen te zien en andere instanties naar voren te schuiven in het belang van kind en gezin. Dat schrijft de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (Rvs) in een rapport.

Bij het aanpakken van de gezinsproblemen worden ouders nog te weinig gehoord, stelt de Rvs. Er wordt nog te vaak over, in plaats van met de gezinnen gepraat. Werk samen als professionals, adviseert de raad, omdat complexe problemen in gezinnen vaak niet door één zorgprofessional zijn op te lossen.

Risico’s
Maar samenwerken moet geen doel op zich worden. Anders blijven probleemsituaties in gezinnen te lang voortduren en blijven oplossingen te lang uit. Een ander risico is dat gezinnen te maken krijgen met onnodig veel hulpverleners tegelijk.

Om kwetsbare gezinnen de juiste zorg te geven, komt de Rvs met drie adviezen:

• De doelen van zorg en ondersteuning komen altijd in dialoog met gezinnen en kinderen tot stand. Vanuit dat uitgangspunt maken zorgprofessionals hun afwegingen hoe te handelen en hoe samen te werken. Bij iedere afweging betrekken zij de ouders en kinderen. Zelfs bij dwangmaatregelen, zoals uithuisplaatsing van een kind.
• Het is van belang dat professionals zich niet alleen vakinhoudelijk, maar ook op relationeel en normatief (ethisch) gebied blijvend ontwikkelen. Zij hebben te maken met grote spanningen en dilemma’s. Niet alleen binnen gezinnen, maar ook in de interactie met andere professionals en bestuurders. Zij moeten goed kunnen reflecteren op hun eigen handelen en dat van anderen. Dat vraagt continue tijd en aandacht.
• Bestuurders en beleidsmakers moeten professionals de ruimte geven om te experimenteren met vormen van samenwerking; professionals moeten in de praktijk kunnen toetsen wat wel en niet werkt.

Download het Rvs-advies Een gedurfde ambitie. Veelzijdig samenwerken met kind en gezin.