Met cliënten praten over seks vanuit een positief perspectief

Seksualiteit, vaak wordt er bij mensen met een verstandelijke beperking pas over gepraat als er een negatieve ervaring is geweest. Om hun ook een positief gevoel over seks te geven, heeft gedragskundige Lotte Krijnsen van zorgorganisatie Humanitas DMH het werkboek Vriendschap, relaties en seksualiteit ontwikkeld.

Het werkboek ondersteunt begeleiders om mensen met een lichte tot matige verstandelijke beperking actief mee te nemen in een positieve seksualiteitsbeleving. Het handige stappenplan in het boek helpt je om de inhoud aan te passen aan de hulpvraag en het niveau van de cliënt. Krijnsen geeft aan dat het boek mede tot stand is gekomen dankzij feedback van Humanitas DMH-cliënten.

Via Kennisplein Gehandicaptensector kun je het werkboek gratis downloaden. In de handleiding staat het: Seksuele opvoeding van jongeren met een verstandelijke beperking start bij positieve seks en niet bij seks als risico. Ga uit van wat wél mag, waar dat mag, wanneer en met wie, in plaats van leren van fouten en wat er allemaal juist níet mag.

Het werkboek behandelt 10 hoofdstukken:

1. Eigenwaarde en zelfvertrouwen
2. Omgaan met gevoelens
3. Weerbaarheid
4. Vrienden
5. Verliefdheid en relaties
6. Het lichaam
7. Hygiëne
8. Masturbatie
9. Vrijen
10. Veilig vrijen

Door het in kleur uit te printen en cliënten er zelf plaatjes of foto’s bij te laten plakken of te laten tekenen, wordt het echt een boek van henzelf, afgestemd op hun niveau.

Herhaling
Krijnsen benadrukt het belang van herhaling, ook bij het onderwerp seksualiteit. Wanneer je een thema hebt besproken of geoefend, kun je hierop terugkomen tijdens een dagelijkse situatie.

Andersom; wanneer er zich een situatie in de praktijk voordoet, kun je hierop teruggrijpen tijdens het oefenen met het werkboek. Zo zorg je ervoor dat de cliënt de informatie mee kan nemen naar zijn/ haar dagelijks leven.

Daarnaast zijn de gesprekstips heel nuttig. Zoals: praten over seks kan beladen en spannend zijn. Een aantal korte gesprekjes (10 minuten) heeft dan vaak meer effect dan een lang onderhoud. En praat over seks terwijl je iets aan het doen bent: afwassen, autorijden, breien. Dan hoef je elkaar niet steeds aan te kijken; velen vinden het praten dan makkelijker.  |

Werkboek vriendschap, relaties en seksualiteit; door Lotte Krijnsen, gedragsdeskundige Humanitas DMH. Feedback of suggesties voor verbetering kun je mailen naar lotte.krijnsen@humanitas-dmh.nl