Middin stimuleert lekker en gezond eten met het Ikkookkratje

Zelf kiezen wat je eet, wat je klaarmaakt en wanneer – als je een verstandelijke beperking hebt, is dat niet vanzelfsprekend. En als je wel zelf kunt kiezen, is het niet altijd makkelijk om een gezonde maaltijd te maken. Middin ontwikkelde daarom het concept ‘Koken met het Ikkookkratje’. Coördinerend begeleider Susanne Duijndam werkte het idee samen met de projectgroep ‘Gastvrij eten en drinken’ verder uit.

De Centrale Cliëntenraad (CCR) van zorgorganisatie Middin wilde graag dat maaltijden voor cliënten van Middin smakelijker, gezonder en gezelliger zouden worden. Eric is één van de leden van de CCR: “We zeiden tegen het bestuur: we willen zelf meedenken over het menu, zelf maaltijden klaarmaken. Het bestuur vond het een goed idee. Toen is de projectgroep ‘Gastvrij eten en drinken’ opgericht.”

Begeleider Susanne werkte mee in de projectgroep. “Cliënten hebben regie over hun eigen leven, maar dit brengt soms ook uitdagingen met zich mee, zoals een gezonde maaltijd kunnen verzorgen. Er zijn cliënten die maar één keer per dag eten of voornamelijk kant-en-klaar-maaltijden kopen. Daardoor kunnen gezondheidsproblemen ontstaan, bijvoorbeeld overgewicht, ondergewicht of ziektes als diabetes. We vonden dat het beter moest. In de projectgroep ontstond toen het idee voor het Ikkookkratje, dat cliënten helpt zelf verse en gezonde maaltijden te bereiden.”

Zelf maken
Het idee van het Ikkookkratje is in de projectgroep verder uitgewerkt. “We hebben bij Middin veel mogelijkheden om dingen zelf te maken. Op een werklocatie van Middin maken cliënten de kratjes en op een andere werklocatie worden de schorten en pannenlappen met ‘Ik kook’ erop gemaakt. In de kratjes doen we ook andere kookspullen, zoals een maatbeker en een pollepel. Het ziet er allemaal heel mooi uit. We willen dat cliënten het leuk vinden om met het kratje te starten.”



In het kratje zit ook een map. Daarin kunnen deelnemers de recepten verzamelen. “Verder hebben we binnen Middin praatplaten over koken en gezond eten ontwikkeld voor in de map. Begeleiders kunnen die praatplaten erbij pakken om het gesprek hierover aan te gaan. Vervolgens zijn we op een locatie voor zelfstandig wonen een pilot gestart. Cliënten die willen meedoen, krijgen eerst een kratje. Daarna kunnen ze een paar keer per week een tasje ophalen. Daarin zitten alle afgepaste ingrediënten voor één maaltijd en een recept. De recepten zijn kort en bondig. Bovendien staat er een QR-code bij. Daarmee kunnen cliënten een instructievideo op Youtube bekijken, waarin alle stappen worden doorlopen. En als een deelnemer in het begin liever met iemand samen kookt, kan dat ook.”

Enthousiast
De eerste gebruikers van het Ikkookkratje zijn enthousiast. Vooral de uitleg in stappen vinden ze handig. Eric: “Ik vind het echt helemaal top, het is voor cliënten zoals wij heel fijn om zelf te leren koken, met alle filmpjes erbij.” Dat is ook wat Susanne hoort van andere gebruikers. “Deelnemers vinden het fijn dat ze op hun eigen tijd kunnen gaan koken. Ze vinden het ook fijn dat ze gezond eten en dat ze leren om zelf een maaltijd te maken. Het geeft ze een gevoel van trots.”

In de pilot kwamen ook punten naar voren die beter kunnen. “Sommige deelnemers geven aan dat ze soms niet weten wat wat is. Dan staat in het recept dat ze de dille moeten pakken, maar weten ze niet wat dille is. Daarom zetten we nu een letter in het recept bij het ingrediënt. Die letter staat ook op het bakje waar het ingrediënt in zit. Zo verbeteren we steeds verder.” Eric heeft daarbij ook een goede tip: “Gebruik bakjes die we kunnen recyclen, zodat we niet zoveel milieuvervuiling hebben.”

Al met al is koken met het Ikkookkratje een succes. Cliënten eten met meer smaak en plezier én ze eten gezonder. Middin wil daarom gaan opschalen en op verschillende locaties het Ikkookkratje uit gaan geven, zodat meer cliënten hier gebruik van kunnen maken. “We weten nu goed wat cliënten lekker vinden. De risotto en de wraps bijvoorbeeld zijn een hit. Doordat deelnemers verschillende gerechten maken, gaan ze meer dingen proeven en proberen. Zelf eet ik door het Ikkookkratje ook dingen die ik niet kende, zoals laatst Yaki Udon, een Japans noedelgerecht. Heerlijk was dat.”  |



Twinkel
Het Ikkookkratje van Middin is één van de vernieuwende voorbeelden van persoonsgerichte zorg. Twinkels heten die voorbeelden. Ze worden verzameld en ondersteund in het kader van het vernieuwingstraject Begeleiding à la carte, onderdeel van het programma Volwaardig leven van het ministerie van VWS. Doel van dit programma is de zorg toekomstbestendig te maken en passend bij de veranderende zorgvraag van mensen met een beperking. De Twinkels worden gedeeld met alle organisaties en professionals binnen de gehandicaptensector, zie www.twinkelmagazinegehandicaptensector.nl.