Moeders van gehandicapte kinderen gaan later geestelijk harder achteruit

Volgens nieuw onderzoek heeft het krijgen van een ernstig gehandicapt kind grote invloed op de gezondheid van moeders als zij op leeftijd komen. De langdurige stress die zij in hun leven ervaren, zou de oorzaak kunnen zijn van de opmerkelijk grote achteruitgang in hersenfuncties bij moeders van een gehandicapt kind. Bij vaders werd dit effect niet gezien.

Onderzoekers van het Waisman Center aan de universiteit van Wisconsin-Madison (VS) analyseerden de gezondheidsgegevens uit langlopende bevolkingsonderzoeken. De gegevens betroffen twee groepen:

• 128 ouders van jonggehandicapte kinderen
• een vergelijkingsgroep bestaande uit 512 ouders van niet gehandicapte kinderen.

De uitgezochte ouders werden ook geïnterviewd en cognitief getest.

Chronische stress
"Moeders ervaren veel chronische stress door de handicaps van hun kind, en door de continue behoefte aan zorg en ondersteuning van hun kind," zegt Jieun Song, de onderzoeksleider aan het Waisman Center. "Chronische stress leidt volgens recent onderzoek bij vrouwen op latere leeftijd tot fysieke en psychische gezondheidsproblemen, die weer geheugenstoornissen veroorzaken."

Steun van vrienden
"De achteruitgang in het geheugen was het ergst bij moeders die grote problemen hadden ervaren bij het omgaan met en verzorgen van hun kind. Daar staat tegenover dat steun van vrienden, en een gevoel van zelfcontrole bescherming lijken te bieden tegen verstandelijke achteruitgang op latere leeftijd." Moeders die genoeg steun van vrienden en greep op hun leven hadden ervaren, waren geestelijk aanzienlijk fitter op latere leeftijd dan moeders die het zonder hadden moeten doen.

Vaders
Zowel de moeders als de vaders van kinderen met beperkingen hadden meer negatieve ouderlijke ervaringen dan de ouders van normale kinderen. Toch verschilde de conditie van de vaders op latere leeftijd in beide groepen niet. De moeders van gehandicapte kinderen (autisme, spasticiteit, Down syndroom en andere verstandelijke beperkingen), waren er op latere leeftijd aanzienlijk slechter aan toe. De moeders die meldden dat ze het afgelopen jaar een depressie hadden gehad, was in de groep gehandicapte kinderen twee keer zo groot als in de controle groep. Ze zeiden ook dat zij zich lichamelijk vaak slecht voelden, terwijl de moeders in beide groepen fysiek even actief waren.

Volgens Song lopen vaders minder risico op geestelijke achteruitgang, omdat zij minder dan moeders worden blootgesteld aan de stress van kinderverzorging en huishouden. Bovendien lijken mannen volgens ander onderzoek minder kwetsbaar voor de gevolgen van stress op de hersenfuncties.

Bescherming
"Uit ons onderzoek kan je concluderen dat het loont om vriendschapsbanden te koesteren, ervoor te zorgen dat je greep houdt op je leven, en om lichamelijk actief te zijn. Dat beschermt ouders van kinderen met een beperking tegen geestelijke achteruitgang," zegt Song.

Een artikel over het onderzoek is te vinden The Gerentologist van maart 2015.