Nieuw boek over ouderschap van mensen met een licht verstandelijke beperking

Goed genoeg opvoeden betekent volgens de schrijver van het boek Goed genoeg opvoederschap, dat ouders voldoende oog hebben voor de behoeften van hun kind. Ze kunnen liefde en verzorging bieden en een omgeving waarin het kind zich veilig voelt en zich kan ontwikkelen. Hoe help je ouders met een licht verstandelijke beperking daar het beste mee?

Zorgorganisatie Amerpoort heeft de afgelopen jaren veel kennis opgebouwd over het begeleiden van ouders met een licht verstandelijke beperking. Gezinsondersteuners weten aan te sluiten bij het ontwikkelingsniveau van de ouders. Dat is, aldus de inleiding van het boek Goed genoeg opvoederschap, "nodig om met hen samen te werken en in gesprek te gaan over bijvoorbeeld sociale vaardigheden, spanningen in het gezin of huiselijk geweld. Daarbij gaat het natuurlijk ook steeds over de vraag wat goed is voor het kind. De gezinscoach neemt de opvoeding niet over; dat is de taak van de ouders zelf. Lukt dat niet? Dan tonen ze ook goed ouderschap door de opvoeding over te dragen aan anderen. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar soms wel de beste oplossing. Het belang en de ontwikkeling van het kind staan altijd voorop."

Individu
De kennis en ervaring die de afgelopen tien jaar is opgedaan in het woonproject voor gezinnen met licht verstandelijk beperkte ouders Parkwijk in Utrecht en bij gezinnen thuis, wordt beschreven in het boek Goed genoeg ouderschap. "Toen wij in 2004 begonnen", aldus de inleiding, "ondersteunden we de ouder als indvidu. Uitgangspunt was: de ouder (meestal de moeder) is cliënt en krijgt ondersteuning op alle levensgebieden, dus ook bij de opvoeding. Als de moeder het niet goed kan springt de begeleider bij. En als de moeder dat niet wil, bemoeien we ons niet teveel met de opvoeding. Zo ontstonden twee uitersten in de ondersteuning. In sommige gezinnen was de betrokkenhjeid groot, en voedden begeleiders het kind mee op. In andere gezinnen keek de begeleiding opafstand toe tot het mis ging."

Handelingsverlegenheid
"De ervaringen maken duidelijk dat deze manier van werken voor zowel het kind als de ouder als de ondersteuner tot handelingsverlegenheid en onmacht kan leiden. Benadering van het gezin als systeem biedt een oplossing. De systeemtheorie vormt daarom nu de basis van onze begeleiding."

In het boek wordt die nieuwe benadering gedetailleerd uitgewerkt, evenals de competenties die begeleiders nodig hebben om zo te kunnen werken. Veel voorbeelden uit de praktijk, en verder portretten van gezinsondersteuners.

Goed genoeg opvoederschap. Handreiking voor ondersteuning van ouders met een verstandelijke beperking. Door Ans de Jong, Barbara Stremmelaar en Janneke van Looij.

Een gratis uitgave van Amerpoort, www.amerpoort.nl