Nieuws 1 februari 2008

Verwaarlozing in Bulgarije  Een aangrijpende film over een Bulgaars opvanghuis voor verstoten kinderen zorgde in heel Europa voor veel ophef.   Bulgaria’s abandoned children’ is een documentaire van Kate Blewett over een opvanghuis voor verstoten kinderen in het Bulgaarse dorpje Mogilino. De 75 kinderen worden grotendeels aan hun lot overgelaten. Slechts enkelen kunnen praten. De 18-jarige, licht autistische Didi kan wél praten en hééft ook heel wat te zeggen, maar niemand luistert naar hem. Milan is een zachtaardige reus die allerlei klusje opknapt en op de andere kinderen past. Die andere kinderen hebben allerlei handicaps: velen van hen zijn blind of doof, kunnen hun bed niet uit en kwijnen langzaam weg. Het apathische personeel kijkt nauwelijks naar hen om. Bij gebrek aan aandacht en therapeutische stimuli zitten ze hele dagen lang heen en weer te wiegen op hun stoel. In Bulgarije leven meer mentaal en fysiek gehandicapte kinderen in instellingen dan waar ook in Europa. Na de uitzending van de documentaire in Groot-Brittannië werden de directrice van het opvangtehuis en haar assistent door de Bulgaarse overheid geschorst. Een groep vrijwilligers onder leiding van regisseur Kate Blewett probeert het lot van de kinderen te verbeteren. De documentaire heeft in heel Europa stof doen opwaaien, onder meer in België, waar de Vlaamse televisie hem uitzond. Een Belgische diplomatieke missie doet onderzoek. Misstanden in Bulgarije zijn al jaren bekend, maar er is kennelijk weinig verbeterd aan de omstandigheden waaronder de kinderen moeten leven. Je kunt de film bekijken op www.trouw.nl/weeshuis .   Raad volksgezondheid en zorg: hef Awbz op  De Raad voor de volksgezondheid en zorg adviseert de zorg uit de Algemene wet bijzondere ziektekosten in vier jaar tijd over te hevelen naar de gewone zorgverzekering en de gemeentelijke Wmo, en de Awbz vervolgens op te heffen. Volgens de Raad voor de volksgezondheid en zorg maakt opheffing van de Awbz en herverdeling ervan over de Zorgverzekeringswet en de Wet maatschappelijke ondersteuning de zorg betaalbaar, en de kwaliteit van langdurige zorg houdbaar. De Raad schrijft dat in zijn advies Beter zonder Awbz? De kosten van de Awbz zijn de laatste jaren enorm uitgedijd, en zullen nog veel harder groeien. Enkele oplossingen die staatssecretaris Bussemaker van Vws bedacht: handhaving van de Awbz  maar met een betere organisatie onderbrenging van alle zorg uit de Awbz in de Zorgverzekeringswet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In dat laatste geval zijn de gevolgen voor de chronische patiënten van groot belang. Wat zijn de voordelen, waar liggen de risico’s voor deze patiënten en hoe kunnen die risico’s worden ondervangen? Deze vragen heeft de Raad beantwoord vanuit het perspectief van vier aandoeningen. Het gaat om Down syndroom beroerte dementie schizofrenie. Volgens de Raad moet bij de opheffing van de Awbz geen uitzondering worden gemaakt voor patiënten met een indicatie voor zwaar verblijf. Ook zij moeten onder de zorgverzekering vallen. Verzekeraars hebben er belang bij dat ook voor deze patiënten naar alternatieven in de samenleving wordt gezocht. Voor de groep patiënten waarvoor dit niet mogelijk is, moeten speciale maatregelen worden getroffen. Maar dat mag een grondige herziening van het zorgstelsel niet in de weg staan, aldus de Raad voor volksgezondheid en zorg. Het rapport is te downloaden op www.rvz.net Nachtmerriescenario Staatssecretaris Bussemaker zal tegen de zomer reageren op het Rvz-advies, dat zij zelf had aangevraagd. Ze heeft ook een rapport gevraagd aan de Sociaal economische raad. Die komt, naar verluidt, met een soortgelijk advies. Inmiddels regent het reacties op het Rvz advies over de opheffing van de Awbz: CDA en VVD zien er niets in.  CDA-Tweede Kamerlid Jan de Vries zegt dat er absoluut maatregelen moeten komen om de kosten van de Awbz beter in de hand te houden. “Maar kwetsbare groepen, die langdurige en intensieve zorg nodig hebben, mogen niet het slachtoffer worden van het vrije spel van de markt.” VVD-Kamerlid Anouchka van Miltenburg noemt het “onacceptabel dat gehandicapten de prijs van de vergrijzing zouden moeten betalen.” De PvdA wilde niet reageren vóór her Ser-rapport is verschenen. De Vereniging Gehandicapten Nederland vindt het advies Rvz slecht voor de gehandicaptenzorg, en is verbaasd over de aanbeveling de Awbz op te heffen. De bezwaren voor de gehandicaptenzorg staan in het advies van de RVZ zelf al genoemd (“een nachtmerriescenario”). Continuïteit en rechtszekerheid zijn voor deze kwetsbare groep met continue zorgbehoefte van belang. Zowel zorgverzekeraars als gemeenten zullen geneigd zijn dure zorgvragers zoveel mogelijk te beperken. Er zal voornamelijk op de prijs worden gestuurd en er minder naar kwaliteit worden gekeken. Bovendien is de rechtszekerheid onvoldoende geborgd in ZVW en Wmo. De stichting Down syndroom laat weten dat integratie en een goede kwaliteit van leven voor mensen met Down syndroom niet mogelijk zijn zonder Awbz. De continuïteit van zorg en begeleiding en de (rechts)zekerheid die mensen met Down syndroom hun hele leven nodig hebben wordt uiterst onzeker. Sterker nog: Afschaffing van de Awbz en overheveling van zorg brengt voor de hele groep mensen met een verstandelijke beperking grote en onaanvaardbare risico’s met zich mee. De Nederlandse patiënten/consumentenfederatie Npcf vindt het advies van de Raad voor de volksgezondheid & zorg een belangrijke bijdrage aan de discussie over de toekomst van de Awbz. “Sympathiek aan het voorstel is dat het een vereenvoudiging van de financiering van de zorg zou betekenen. Langdurige zorg wordt niet langer betaald uit drie verschillende financieringsbronnen. Nu weten zowel patiënten als uitvoerders vaak niet uit welke wet zorg vergoed moeten worden. Burgers worden vaak tussen uitvoerders heen en weer geschoven omdat die allebei proberen hun uitgaven zoveel mogelijk te beperken. De Npcf  stelt wel als voorwaarde dat de zorgverzekeraars in staat zijn om de kosten te beheersen. De Chronisch zieken en gehandicaptenraad (Cg-raad) vindt dat afschaffing van de Awbz grote risico's met zich meebrengt voor chronisch zieken en gehandicapten. Het Rvz-rapport getuigt volgens de Cg-raad van onvoldoende kennis en begrip van de langdurige zorg. Nooit is aangetoond dat commerciële verzekeraars langdurige zorg beter en betaalbaarder kunnen leveren. Sterker nog, de kans is groot dat er een concurrentieslag ontstaat op prijs in plaats van kwaliteit. Met de meest kwetsbare groepen in de samenleving als slachtoffer. Dat is ook gebeurd in de thuiszorg, het gehandicaptenvervoer en leerlingenvervoer. De Cg-raad vindt daarom de keuze voor verzekeraars verbijsterend. MEE Nederland, de landelijke cliëntenondersteuner voor mensen met een handicap, betoogt dat de Awbz ooit is ingevoerd voor de zorg aan verstandelijk gehandicapten. In de loop van de tijd zijn doelgroepen toegevoegd, waardoor de uitgaven steeds verder groeiden. De financiële onbeheersbaarheid dreigt er nu toe te leiden dat het kind met het badwater wordt weggegooid. De Raad voor de volksgezondheid constateert zelf al dat de zorg voor verstandelijk gehandicapten er in ieder geval niet op vooruit zal gaan, aldus Mee in zijn commentaar. Veel onvrede over indicatie Wmo Gemeentes zijn bezig om ruim 300.000 mensen van een nieuwe indicatie huishoudelijke verzorging te voorzien. Dit proces leidt in veel gevallen tot onvrede.  Bij het pas geopende Meldpunt (her)indicatie zijn binnen drie weken al 200 meldingen binnengekomen. 76% van de melders vindt dat ze door het indicatiebesluit onvoldoende in staat zijn zelfstandig hun huishouden te voeren. Melden kan op www.meldpuntherindicatie.nl of telefoon 0900 – 2437070.   Les in internetbankieren Op de interactieve site www.steffie.nl kunnen bezoekers met een verstandelijke beperking nu ook leren internetbankieren. De site legt op een toegankelijke manier dingen uit die je nodig hebt om mee te doen in de maatschappij.De website Steffie.nl bestaat al enkele jaren. Animatiefiguur Steffie legt op een eenvoudige manier uit hoe je kunt e-mailen, chatten, pinnen met de bankpas maar bijvoorbeeld ook hoe de Awbz werkt of hoe je een treinkaartje koopt.   Mishandeling op Internet Een gehandicapte puber uit Arnhem werd door buurjongens getreiterd en mishandeld. Filmpjes daarover kwamen op het Internet (YouTube). Voor de Tweede Kamer zijn de filmpjes aanleiding om happy slapping, zoals deze vorm van pesten en mishandeling wordt genoemd, aan te pakken. De coalitiepartijen Pvda en Cda willen dat er snelrecht komt voor de daders van happy slapping. Stichting de Kinderconsument sluit zich daarbij aan. De organisatie komt op voor kinderrechten in de wereld van computers, interneet, en mobieltjes. Volgens het Openbaar ministerie is snelrecht niet geschikt voor dit soort geweldsdelicten. Er is veel te veel onderzoek voor nodig, waarvoor getuigen moeten worden gehoord. Oppositiepartijen Sp en Groenlinks zien liever dat de politie actiever optreedt: niet afwachten tot iemand aangifte doet, maar actief zoeken naar de makers van de filmpjes.   Langer werken Om de dreigende personeelstekorten in de gezondheidszorg te bestrijden zullen huidige werkers langere werkweken moeten maken, later met pensioen kunnen, en moeten er nieuwe groepen mensen worden geïnteresseerd in een baan in de zorg, zoals mannen, en Turkse en Marokkaanse vrouwen en mannen.  In het rapport Arbeid en Welzijn van stichting Prismant, dat deze week is aangeboden aan de Tweede kamer, wordt een alarmerend beeld geschetst van de personeelstekorten die de gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg en kinderopvang de komenden jaren voor hun kiezen krijgen. De belangstelling voor de opleiding tot verzorgende daalt, allochtonen hebben geen zin om in de zorg te werken. Volgens het rapport moet behalve een verlenging van de arbeidstijd voor mensen die nu al in de zorg werken, vooral worden geïnvesteerd in scholing, en in een verbetering van personeelsplanning en arbeidsomstandigheden. Over vijf à tien jaar gaan de huidige werkers massaal met pensioen. De zorg moet dus creatief op zoek naar nieuwe geïnteresseerden. Vergrijzing Net als aan de andere sectoren, is in het rapport aan de gehandicaptenzorg een apart hoofdstuk gewijd. Ook bij ons zijn de gevolgen van de vergrijzing nu al merkbaar: verstandelijk gehandicapten worden ouder dan voorheen, dus hun absolute aantal neemt toe. Investeringen in personeel zijn nodig om de kwaliteit van dienstverlening verder te verbeteren. Hiervoor is financiële ruimte nodig voor scholing van zittend personeel en voor het opleiden van nieuwe medewerkers. Verder moeten de salarissen verbeteren, zodat de sector kan concurreren met andere bedrijfstakken. Door de vermaatschappelijking heeft de gehandicaptenzorg meer behoefte aan agogisch dan aan verpleegkundig opgeleiden. Dat heeft gevolgen voor het opleidingenstelsel, dat op het ogenblik sterk in beweging is. Gegevens over het personeel in de gehandicaptenzorg: Er werken op het ogenblik 148.000 mensen in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Samen bezetten zij bijna 88.000 volledige arbeidsplaatsen. De gemiddelde werkweek is 61 % (3 dagen); in 2003 was dat nog 65%. Gemiddelde leeftijd: 39,2 jaar (was in 2002 37,8 jaar) Aandeel 50plussers:  20,6% (1 op de 5 werknemers is ouder dan 50. Dat was 15,5% in 2002: 1 op de 6,5) 82 % van de medewerkers is vrouw. De gemiddelde werknemer is 7,4 jaar in dienst. (was 6,8 jaar in 2002). Ziekteverzuim 5,3% (was 7,3%) Onderkwalificatie Werkgevers (42% van een groep ondervraagden) zien werkdruk als het belangrijkste knelpunt. Ook onder- of overkwalificatie van personeel vinden zij een bron van zorg. Ruim eenderde van de werkgevers in de gehandicaptenzorg geeft aan dat 10 % van het personeel niet beschikt over een toereikend beroepsdiploma. De helft van de werkgevers zegt dat een vijfde deel van hun medewerkers niet klaar is voor de eisen die het werk de komende jaren aan hen zal stellen. Oorzaken zijn een combinatie van veranderende zorg voor cliënten en een tekort aan vakinhoudelijke kennis en vaardigheden om met deze veranderingen om te gaan. Werkgevers spelen hierop in door meer coaching en scholing aan te bieden. De werkgeversenquête van voorjaar 2007 laat zien dat de komende twee jaar vooral knelpunten worden verwacht bij het aantrekken van nieuw personeel. Volgens de werkgevers was eind 2006 24 procent van de vacatures moeilijk vervulbaar. Zeker de helft van de werkgevers verwacht een toename van de werkgelegenheid binnen de organisatie. Als het gaat om het actuele personeelsbeleid zijn werkgevers vooral ontevreden over de personeelsplanning en loopbaanontwikkeling voor medewerkers. Arbeid in Zorg en Welzijn 2007 Stand van zaken en vooruitblik voor de sector Zorg en de sector Welzijn en maatschappelijke dienstverlening, jeugdzorg en kinderopvang. Een uitgave van Prismant, telefoon 030-234567, e-mail prismant@prismant.nl . Nieuwe competentieprofielen In 2007 zijn twee specialistische competentieprofielen opgesteld. Eén voor het werken met cliënten met ernstig meervoudige beperkingen (emb) en één voor het werken met cliënten met niet aangeboren hersenletsel (nah). Gehandicaptenzorginstellingen hebben gevraagd of dergelijke profielen ook voor andere specialismen kunnen worden opgesteld. De Vereniging gehandicaptenzorg Nederland meldt dat er in 2008 vijf competentieprofielen bijkomen: Licht verstandelijke handicap (lvg) jeugd Sterk gedragsgestoorde licht verstandelijke gehandicapt (sglvg) Autisme Jonge kinderen met ontwikkelingsachterstand Zintuiglijk gehandicapten (zg) De Vgn zoekt mpg specialisten en opleidingsdeskundigen die willen meedoen aan de totstandkoming van de nieuwe competentieprofielen. Informatie bij A. Bertijn, telefoon, 030 – 27 39 698, abertijn@vgn.org .             Markeer als favoriet