Nieuws 10/8

Agressie, geweld, tillen Jij weet het wel, en je vakbond weet het ook: het arbeidsomstandighedenbeleid is maar matig. Klappen loop je makkelijk op, en een rugblessure evengoed. Er is in de gehandicaptenzorg een stap voorwaarts gezet, vindt de Arbeidsinspectie, bij het beleid inzake agressie en geweld. Maar ‘de invulling en toepassing van het beleid’ laten nog vaak te wensen over. Bij tweederde van de instellingen zijn overtredingen geconstateerd. Nadat het Arbo-convenant was afgelopen, heeft de Arbeidsinspectie bij alle instellingen het beleid onderzocht ten aanzien van lichamelijke en psychische belasting, agressie en geweld. Het overgrote deel, 90%, betrof zorg voor verstandelijk of meervoudig gehandicapten. Met de fysieke belasting is het evenmin goed gesteld; tilhulpmiddelen worden veel te weinig gebruikt. Op dit punt plegen 60% van de instellingen overtredingen. De Arbeidsinspectie legt verband met de decentralisatie die in onze sector aan de gang is: ‘In nevenvestigingen zijn de arbeidsomstandigheden vaak slechter dan op het hoofdkantoor / de centrale vestiging.’ Op het terrein van agressie en geweld is volgens de Arbeidsinspectie met name aandacht nodig voor de risico’s ‘s nachts, bij (nood-)oproepen en bij ‘de (vaak onvoorbereide) inzet van invalkrachten en leerlingen.’ Het beleid ‘is veelal gericht op de werkzaamheden in de reguliere werktijden, voor medewerkers in vaste dienst.’ Werkgevers moeten ‘voortvarend actie ondernemen.’ De arbeidsrisico’s op het punt van fysieke belasting, en de aanpak daarvan, vindt de Arbeidsinspectie ‘zorgelijk.’ De inspecteurs keken op een bepaalde plek òf naar fysieke belasting, òf naar agressie en geweld. Ze kwamen bij 144 instellingen in 756 locaties. Daar zijn in totaal 896 overtredingen geconstateerd (340 agressie en geweld, 351 fysieke belasting). De Arbeidsinspectie heeft 440 eisen en 160 waarschuwingen verstuurd naar instellingen voor gehandicaptenzorg. Die moeten hun zaakjes beter regelen; een eventuele volgende stap is dat ze boetes opgelegd krijgen. Gemiddeld zijn er zes overtredingen per instelling, wat het beeld oproept van een sector die maar wat aan rotzooit. Staatssecretaris Van Hoof van Sociale zaken en werkgelegenheid wil dat de Arbeidsinspectie op de gehandicaptenzorg blijft letten, ‘om een structurele verbetering van de naleving te bereiken.’ Het rapport is te vinden op www.arbeidsinspectie.nl. Hoe is het bij jou op het werk gesteld met de arbeidsomstandigheden? Hebben jullie een goed protocol voor agressie-incidenten? Kun je je rug voldoende ontzien? Heb jij meegedaan aan dit onderzoek, door een gesprek met een Inspecteur? Hoe was dat? Lopen bij jullie ook invalkrachten en leerlingen meer risico? Laat je ervaringen weten: klik@mbp.nl. Levensbeëindiging Vorig jaar zijn de levens van zes pasgeborenen beëindigd. Dat medisch ingrijpen valt onder de wetgeving ten aanzien van euthanasie, maar is natuurlijk geen verzoek van de patiënt zelf. Daarom is dat ingrijpen nog steeds omstreden, en de Tweede Kamercommissie voor VWS wilde er dan ook meer over weten. Staatssecretaris Ross omschrijft in haar antwoord de zes incidenten: ‘In vier gevallen betrof het pasgeborenen bij wie sprake was van uitzichtloos en ondraaglijk lijden (ernstige vormen van spina bifida in combinatie met andere ernstige afwijkingen, zoals hersenafwijkingen en hydrocephalie).’ Daarnaast waren er nog een comateuze volwassene en een peuter met ‘uitzichtloos en ondraaglijk lijden (gendefect, stoornissen in het afweersysteem en ernstige spierspasmen).’ Al deze zaken zijn geseponeerd: de arts wordt niet vervolgd omdat hij geacht wordt zorgvuldig gehandeld te hebben. Bisschop Eijk van Groningen luidde ondertussen de noodklok in de Volkskrant. Hij vindt het hoog tijd dat de staatssecretaris een halt toeroept aan euthanasie en levensbeëindiging. Hij laakt de positieve opstelling van de Nederlandse vereniging voor kindergeneeskunde (NVK) over het ‘Groningse protocol’ (van het Academisch ziekenhuis) inzake pasgeborenen. Grenzen stellen voor ‘waardevol menselijk bestaan’ is volgens de bisschop netelig, ‘zeker als het gaat om het leven van anderen. Dit komt misschien het beste naar voren bij het syndroom van Down. Een vlokkentest die het syndroom van Down aantoont, leidt vrijwel altijd tot beëindiging van de zwangerschap. Tegelijk is er geen enkel bewijs dat mensen die het syndroom van Down hebben, of hun ouders, aanzienlijk in hun kwaliteit van leven worden aangetast. Zou het syndroom van Down, dat voor velen kennelijk reden is om zwangerschapsbeëindiging te prefereren, ook een reden mogen zijn voor actieve levensbeëindiging als het kind inmiddels is geboren?’ Prijsvraag over de dokter De opleiding tot Arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG) bestaat vijf jaar. Ter gelegenheid daarvan is er een prijsvraag voor cliënten, onder het motto ‘Zo zie ik de dokter.’ Deelnemers wordt gevraagd daarover iets moois te maken: tekenen, schilderen, plakken, knippen. Inzenden tot 5 november. Informatie bij de AVG-opleiding, Erasmus medisch centrum, telefoon 010-4089350, e-mail f.demeij@erasmusmc.nl. Prijs gewonnen De Ds. Visscherprijs is gewonnen door Brenda Frederiks. Zij won de prijs voor haar proefschrift over de rechtspositie van verstandelijk gehandicapten (zie KLIK juli/augustus 2004). Markeer als favoriet