Onderzoek: Homoseksualiteit blijft moeilijk

"De seksuele kennis van mensen met een verstandelijke beperking is heel laag. Sommige onderwerpen komen nauwelijks aan bod in begeleidingsgesprekken, zoals homoseksualiteit", vertelt Joke Stoffelen, onderzoeker aan de Maastrichtse Universiteit. Seksualiteit van mensen met een verstandelijke beperking is onderwerp van een breed onderzoek aan de universiteit van Maastricht (Gouverneur Kremerscentrum, faculteit psychology en neuroscience). Joke Stoffelen en Dilana Schaafsma verrichten deelonderzoeken. Hun insteek is seksuele gezondheid en seksuele rechten.

Joke Stoffelen interviewt mensen met een verstandelijke beperking over seksuele onderwerpen. Onder hen 21 homoseksuele mensen met een verstandelijke beperking. "Waar lopen ze tegenaan, wat gaat goed, wat niet. Van de 21 zeiden er 10 dat ze ooit misbruikt waren; alle anderen kenden wel iemand die dat had meegemaakt."

Stoffelen vervolgt: "Ze hebben veel behoefte aan ondersteuning van begeleiders die van wanten weten. Acht mensen hebben ondersteuning gekregen van seksuologen, zij zijn daar erg positief over. Hun begeleiders, zeggen deze cliënten, weten het zelf ook niet. Waar kan je terecht, waar kan je anderen ontmoeten, dat weten hun begeleiders niet."

Ouders
"Bijna allemaal hebben ze aan hun ouders verteld dat ze homoseksueel zijn, maar daarna praatten ze er thuis nauwelijks meer over, 'anders maak ik mijn moeder maar overstuur."

De meeste oudere mannen (40-50 jaar) die Stoffelen ondervroeg hebben al jong homoseksuele ervaring opgedaan. "Ze zijn op jonge leeftijd in een instelling geplaatst, en lagen op slaapzalen met alleen maar jongens. Ook vertelde een enkeling vrij makkelijk over homoseksuele contacten met begeleiders. De mensen die ik via de homocafés ontmoette zijn er al heel wat jaartjes mee bezig, en zijn tamelijk zelfverzekerd over hun homoseksualiteit."

Privacy
Veel ondervraagden hebben het over gebrek aan privacy. "Iedereen die met anderen in een huis woont heeft daar last van, die voelt zich bekeken. Ze zijn dan niet allemaal even zelfverzekerd, sommigen vinden het lastig om een vriend mee naar huis te nemen. Want dan weet de hele instelling wie ik als vriend heb."

De foto komt uit de film Liefde is overal waarin ook homoseksuele mensen met een verstandelijke beperking aan het woord over hun relaties en seksuele gevoelens. Uitgave Loes van Veenproducties.