Onderzoek naar inzet therapiehonden bij kinderen met een beperking

Stichting Contacthond zet al acht jaar speciaal opgeleide honden in bij therapie voor mensen (jong en oud) met een beperking. Bij zorginstelling Leekerweide en Praktijkschool Westfriesland onderzoeken stichting SAM en Contacthond deze winter het effect van deze therapiehonden op bijvoorbeeld kinderen met het syndroom van Down of met een vorm van autisme.

Een contacthond is meer dan alleen leuk voor cliënten. Kritische therapeuten bevestigen volgens de stichting inmiddels dat ze met een therapiehond sneller resultaat bereiken dan zonder. Maar hóe werkt het? Wat is het effect van zo’n kwispelend, aaibaar hulpmiddel op mensen met een beperking?

Autisme of syndroom van Down
Stichting SAM en Contacthond onderzoeken dit in 6 wekelijkse sessies van 45 minuten. Hierbij doen 24 kinderen (in de leeftijd 8-14 jaar) met het syndroom van Down of met autisme oefeningen met een therapiehond.

De sessies vinden in een professionele setting plaats bij zorginstelling Leekerweide (Wognum) en Praktijkschool Westfriesland (Grootebroek). Het onderzoek wordt begeleid door een psychomotorisch therapeut en een logopediste, in nauwe samenwerking met de hondentrainers van Contacthond.

Spelenderwijs wordt gewerkt aan de spraak-taalontwikkeling en sociale vaardigheden van de kinderen. De therapiehond maakt hen ontvankelijker voor behandelingen. Daardoor worden therapeutische doelen, zoals een logopedische of psychomotore hulpvraag, sneller bereikt en zijn de behandelingen effectiever.

Stress verlagen
Om zichtbaar te maken welk effect de inzet van een therapiehond heeft, wordt tijdens de sessies de hartslaginterval (door een hartslagmeter) en hormoonspiegel (door wangslijmmonsters) van de kinderen gemeten. “Daaraan is af te lezen of het werken met de hond de stressprikkel bij de kinderen verlaagt, waardoor zij zich veilig en ontspannen voelen en meer openstaan om te leren”, verklaart Richard Griffioen.

Griffioen richtte 18 jaar geleden Stichting SAM op om dolfijntherapie in Nederland mogelijk te maken en onderzoekt voor zijn promotie aan de Open Universiteit nu ook het effect van therapiehonden. “Als kinderen minder stress ervaren, zijn ze sociaal vaardiger en verbetert hun taal- en spraakontwikkeling. Ze kunnen zich langer concentreren, maken meer contact en gaan beter spreken. Bij therapie met dolfijnen is bewezen dat dit zo werkt. Bij de inzet van honden verwacht ik hetzelfde effect. Ik ben erg blij dat we dit kunnen onderzoeken met de therapiehonden en hondentrainers van Contacthond en de therapeuten die met hen samenwerken.”

Veilige basis
Naast de metingen maken ook vragenlijsten aan ouders en therapeuten deel uit van het onderzoek. En filmbeelden van de therapiesessies worden tot in detail bestudeerd, waarbij onder meer wordt gekeken naar oogcontact en richting en intensiteit van bewegingen. “Als het kind zijn gevoel en gedrag afstemt op dat van de hond, komen ze in synchronie met elkaar en ontstaat een basis waardoor het kind zich veilig voelt en meer durft,” legt Richard Griffioen uit.

Prachtige kans
Stichting Contacthond ontving bijna 50 aanmeldingen voor het onderzoek. Sidney (12) is één van de kinderen die meedoet. “We hebben hem hiervoor aangemeld omdat we goede berichten horen over kinderen die echt baat hebben bij dierondersteunde therapie. Praten is tot nu toe Sidney’s grootste struikelblok; dit onderzoek is een prachtige kans om te zien of zijn spraak vooruitgaat door te oefenen met een therapiehond”, vindt Sidney’s moeder Manon.

“Het zou mooi zijn als het onderzoek eraan bijdraagt dat deze therapie voor zo veel mogelijk mensen toegankelijk wordt. Ik heb aan Sidney uitgelegd dat hij leuke spelletjes gaat doen met een lieve hond. Hij is dol op honden en heeft er veel zin in!”

Stichting Contacthond wil iedereen met een hulpvraag helpen. Vooral bij de doelgroep van het onderzoek – kinderen met het Downsyndroom of met autisme – is veel te bereiken met therapiehonden, vertelt oprichtster Nikki Rethmeier. “Het effect is bij deze kinderen het duidelijkst. Mijn droom is uiteindelijk het oprichten van een centrum waar we nog veel meer kinderen met honden aan de slag kunnen laten gaan. Met het onderzoek hopen we tastbaar te maken wat onze hondentrainers, therapeuten en cliënten dagelijks ervaren.”

Lees ook: Hond als hulptherapeut voor mensen met een beperking