Onduidelijke pillen

Onlangs stond er een bericht in de krant: 'te veel pillen in instellingen'. Uit onderzoek blijkt namelijk dat een derde van de cliënten in zorginstellingen medicatie krijgt om het gedrag wat te reguleren. Dit is een ongelooflijk hoog aantal. Nou zijn er van die onderzoeken waarbij de uitkomst niet erg verrassend is, waaronder dit onderzoek. Volgens mij weten we allemaal wel dat het gebruik van dit soort medicatie enorm hoog is bij onze cliënten. Maar toch ben ik blij met het onderzoek. Het is vaak goed om te bevestigen wat iedereen eigenlijk wel weet. Dit geeft weer een extra stimulans om er wat aan te doen, ook als dokter.Column van Arts verstandelijk gehandicapten Monique van der WolfIllustratie Josje van Koppen

Ook een aantal van mijn cliënten slikt een massaal aantal pillen per dag. Bij een deel van deze pillen kan ik niet goed uitleggen tegen welk onaangepast gedrag het precies is gegeven. Dit is nu juist een belangrijk deel van het probleem. Gelukkig bevestigt het onderzoek dit ook. Het blijkt namelijk dat de oorzaak van het gedrag vaak niet goed uitgezocht wordt.

Paniek
Vroeger werd er vaak gehandeld vanuit paniek. Was een cliënt bijvoorbeeld agressief, dan moest er meteen iets gebeuren. Tijd om te achterhalen waar die agressie vandaan kwam was er dan niet. De dokter werd er bijgehaald om pillen voor te schrijven. Daarna keerde de rust weer terug (met een cliënt onder de pillen) en hoorde je er niets meer van. En als het niet rustiger werd kwamen er nog meer pillen.

Intensieve samenwerking
Gelukkig is er in de huidige zorg veel veranderd. Met name dankzij een veel intensievere samenwerking binnen het hele team om de cliënt heen. Vaak zien we gedragsveranderingen al veel eerder aankomen, en kunnen we de begeleiding eerder aanpassen om te zien of dat helpt. Natuurlijk komen we niet altijd onder medicatie uit. Maar dan moeten we wel eerst goed weten welk psychiatrisch probleem zorgt voor de ontregeling. Eigenlijk niet meer dan logisch. Een cardioloog geeft ook niet zomaar wat pillen omdat het hart het even niet zo goed doet.

Erfenis
Maar hoe goed beredeneerd ik het op dit moment ook probeer aan te pakken, ik zit ook met de erfenis vanuit het verleden. Dat zijn de massa's pillen die cliënten al lang gebruiken en die ooit voorgeschreven werden in tijden van paniek. Pillen waarvan ik niet goed weet tegen welk gedrag het is, zullen moeten verdwijnen. Daarbij horen ook pillen waarbij het effect onduidelijk is. Helemaal taboe zijn de onduidelijke pillen die ook nog eens gezondheidsrisico's geven of al gezondheidsproblemen hebben veroorzaakt.
Afbouw en of zelfs stoppen van dit soort medicatie is natuurlijk spannend. Ik verzin het vaak, maar ik ben niet de persoon die de cliënt 24 uur moet begeleiden. Ik ben echter wel verantwoordelijk voor goede medische zorg. Al met al een goede en spannende uitdaging waar we ons hoofd niet meer voor in het zand kunnen steken.