Ontspannen of opleven door aaien van zorghond of -kat

Sinds de invoering van de coronamaatregelen voelen veel kwetsbare mensen zich nog eenzamer dan voorheen. Mensen die wekelijks een zorghond of -kat op bezoek kregen, moeten het nu vaak zonder hun dierbare maatje doen. Met een beetje creativiteit zijn er in deze tijd toch nog genoeg mogelijkheden voor bijzondere en stimulerende ontmoetingen met huisdieren.  | Foto Jan van Summeren

Sinds 1 juni 2020 moet in de zorg opnieuw activiteiten en dagbesteding worden aangeboden. Dat je bij het zoeken naar passende activiteiten vaak uitkomt op het thema huisdieren is niet zo vreemd. 60 procent van de mensen is opgegroeid met een of meer dieren, vaak honden of katten, zegt Jan van Summeren van Stichting ZorgDier Nederland.

Positief effect
Jan geeft aan dat uit verschillende onderzoeken is gebleken dat zorgdieren een activerende en/of therapeutische meerwaarde bieden. Dat zie je op verschillende terreinen. Het aaien van een dier is stressreducerend, het verlaagt de hartslag en bloeddruk, bevordert openheid van mensen en geeft een positief effect op het gevoel van eigenwaarde. “Contacten met huisdieren moeten wel doordacht worden aangeboden aan kwetsbare mensen om ziekteoverdracht of gedragsproblemen te vermijden”, aldus Jan.

Buiten zijn
Een activiteit met huisdieren hoeft niet per se binnen plaats te vinden. Met een hond kun je ook een wandeling in het park maken of balspelletjes spelen. Dat zorgt voor afleiding van de eigen problematiek. Daarna even uitrusten op een bankje om met de cliënt herinneringen aan vroegere huisdieren op te halen. Hij of zij kan de hond af en toe een gezonde snack geven, of een borstelbeurt. “Mooie momenten voor de cliënt om een goede band met het zorgdier op te bouwen.”

Ventilatie
Als de instelling over een grotere ventileerbare ruimte beschikt, kunnen ook aan kleine groepjes activiteiten met huisdieren worden aangeboden. Jan: “Bijvoorbeeld door de inzet van katten, die op een grote tafel hun streken uithalen. Gefascineerd observeren kan hierbij net zo effectief zijn als fysieke aanraking.”

Afleiding
Ook nu mensen langer thuis blijven wonen, is het voor velen een verademing als er wekelijks een begeleider met een huisdier op bezoek komt. Ook hier kunnen een wandeling, contact met andere mensen en het verzorgen van het dier voor afleiding van de eigen problematiek en het verminderen van eenzaamheid zorgen.

Ontspannen
Stephan van de Pol is persoonlijk begeleider bij Amarant in Tilburg. Hij maakte persoonlijk mee wat de impact van een zorgdier op een cliënt kan zijn. Hij beschrijft hoe Fiona, een rolstoelgebonden cliënt van achter in de veertig met een zeer ernstige verstandelijke beperking, en een kater van Stichting Zorgdier elkaar vonden:

“Fiona heeft bijna dagelijks last van zware epileptische aanvallen. Haar mimiek is moeilijk af te lezen, waardoor haar gedachten niet tot nauwelijks te doorgronden zijn. Spasmes spelen haar helaas ook parten. Haar armen houdt ze constant strak tegen haar lichaam aan, wat bijvoorbeeld de dagelijkse zorg bemoeilijkt. Toen de kater door zijn begeleidster Maike op haar rolstoelblad werd neergezet, leek ze in eerste instantie emotieloos te reageren. Ik hielp haar vervolgens met het aaien van de kat. Langzaamaan leken de prikkels en de informatie bij haar binnen te komen. Na verloop van tijd begon ze haar lichaam steeds meer te ontspannen. Hierdoor kon ik haar arm losjes optillen en vrij bewegen. Iets wat zelden voorkomt. Ik heb daarna vol verbazing deze ervaring aan al mijn collega’s nog lang benoemd.”

Liefde op pootjes
Juist nu in coronatijd is het fijn om wel met een dier te kunnen knuffelen. ZorgDier Nederland is daarvoor nog op zoek naar vrijwilligers die met hun huisdier ‘liefde op pootjes’ willen geven aan cliënten van Middin in Den Haag of Profila Zorg In Rotterdam. Beschik jij over een goed gesocialiseerde hond of kat dan kun je je opgeven via de website van ZorgDier. Na een selectie en gratis cursus, kun je dan wekelijks een uurtje op bezoek bij een of meer cliënten.  |  fotografie copyright Jan van Summeren

Lees meer op www.zorgdier.nl of eerdere artikelen van Klik over zorgdieren bij mensen met een verstandelijke beperking.