Ook mensen met een beperking maken zich zorgen over ouderdom

Er is meer aandacht voor ouderenbeleid in de verstandelijk gehandicaptenzorg, maar dat zou ruimer kunnen worden opgevat als levensloopbeleid, zeggen medewerkers van onderzoekorganisatie Nivel. Zij onderzochten waaraan mensen met een beperking denken en waarover zij praten als het gaat over ouder worden. Waaraan merken zij dat ze ouder worden? En wat betekent dit voor het beleid in de verstandelijk gehandicaptensector?

Mensen met verstandelijke beperkingen worden gemiddeld steeds ouder. In 2001 was 14% van de mensen met een verstandelijke beperking die zorg kreeg van een instelling, boven de 50 jaar. Naar verwachting wordt dit 23% in 2020.

Veel mensen met een verstandelijke beperking krijgen na hun vijftigste al last van ouderdomsklachten, zoals slecht zien en horen of Alzheimer, klachten die bij de algemene bevolking meestal gaan spelen na hun 75e jaar. 11% procent van de mensen met een verstandelijke beperking is al kwetsbaar te noemen na hun vijftigste. Ook zij willen sociaal actief blijven nadat ze stoppen met dagactiviteiten of werk, en ook zij willen oud worden op de plek waar ze altijd hebben gewoond.

Veertig en moe
Tachtig procent van de 60-plussers met een beperking voelt zich gezond, maar de meeste 40-plussers merken wel dat zij ouder worden. Ze voelen zich lichamelijk en geestelijk minder fit, ze voelen zich moe en vragen zich af hoe dat in de toekomst moet. Hoe moeten ze dan wonen? Hoe kom je aan geld als je niet meer werkt? Wie zal hen ondersteunen als hun ouders zijn overleden?

Levensloopbeleid
"Er spelen dus veel meer onderwerpen, ook voor mensen met lichtere beperkingen", zegt Nivel-onderzoeker Mieke Cardol. "Ouderenbeleid zou ingebed kunnen worden in levensloopbeleid – al in een vroeger stadium met mensen en hun naasten bespreken hoe ze wonen, zorg en welzijn in de toekomst zien. En alert zijn op veranderingen, vragen, zorgen of lichamelijke klachten, ook bij 40-plussers. Begeleiders spelen hierin een sleutelrol."

Over het Nivel-onderzoek verscheen een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor de zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen (Ntz). Het artikel is te lezen op de site van het Nivel