Pilletje tegen de angst voor Frans

Frans zwaait ons altijd vriendelijk gedag als hij langs de poli loopt. Het ziet eruit alsof hij het hier reuze gezellig vindt, maar ik weet wel beter. Zodra ik hem aanraak gilt hij, en slaat om zich heen. Column Monique van der Wolff, tekening Josje van Koppen

Frans is ontzettend bang voor elke ingreep. Bloedprikken of controle bij de tandarts zijn voor hem traumatiserende gebeurtenissen. Daarom krijgt hij altijd premedicatie als hij weer iets moet ondergaan op de poli. Premedicatie betekent: het toedienen van een geneesmiddel als voorbereiding van de cliënt op een behandeling. Doel daarvan is dat hij rustiger wordt, waardoor de behandeling veel beter is uit te voeren. Veel cliënten in de instelling maken er gebruik van.

Frans haalde bijna geen adem meer
Tot niet zo lang geleden werkten we veel met Midazolam (Dormicum). Ook bij Frans. Tot die bewuste dag. Frans kreeg weer eens Dormicum, omdat de tandarts een gaatje moest vullen. Hij lag nog maar net op de tandartsstoel toen de medische dienst erbij werd geroepen. Frans haalde bijna geen adem meer.

Een moeizame ademhaling is een beruchte bijwerking van Dormicum. Het kan tot een aantal uur na het innemen van de medicatie ontstaan. De kans op deze werking is groter bij ouderen en bij mensen die al een slechtere gezondheid hebben. Een ander nadeel van Dormicum is dat sommige mensen in plaats van rustig te worden, juist heel geagiteerd raken.

Meestal wel
Maar het middel is niet voor niets zo veel jaren gegeven. Meestal werkt het goed tegen de angst, je raakt er versuft van en de spieren worden slap. Daarbij veroorzaakt het geheugenverlies vlak voor en tijdens de behandeling, waardoor de patiënt zich de angstaanjagende behandeling niet meer herinnert.

Als je Dormicum voorschrijft, meet je voor de inname en een aantal maal daarna de bloeddruk, pols en hoeveelheid zuurstof in het bloed (saturatie). Tevens let je er op of de patiënt goed te wekken is. Bij problemen wordt de dokter erbij geroepen en spuit hij . Dat middel heet Anexate en Frans heeft het op die bewuste dag ook gekregen. Het maakt de werking van Dormicum ongedaan.

Bewerkelijk middel
Door deze controles en doordat er altijd een arts bij moet zijn, is Dormicum een bewerkelijk middel. Daarom kan een cliënt het niet na 3 uur 's middags gebruiken, want de dokter gaat om 5 uur naar huis. Het kan ook niet worden gegeven worden in de taxi op weg naar het ziekenhuis. De cliënt zal onderweg maar een ademhalingsprobleem krijgen...

Probleemloos bloed prikken
Als gevolg van deze problemen neigen artsen ertoe Dormicum minder vaak te gebruiken. Maar wat is het alternatief? Tegenwoordig geven we de voorkeur aan Lorazepam of Oxazepam. Dat zijn rustgevers en angstremmers. Je kan 2 uur voor de behandeling een tablet geven. Maar soms geef je al vanaf 1 tot 2 dagen voor de ingreep steeds wat van deze medicatie. Zo komt er een goede spiegel van de medicatie in het bloed. Vaak lukt het gewoon, net zoals bij Frans. Dankzij een klein beetje Lorazepam heeft hij afgelopen week probleemloos bloed laten prikken. |

Deze column van arts voor verstandelijk gehandicapten Monique van der Wolf staat in Klik editie 3 2015