Prijswinnaars boekverlotingen

Anders willen leren kijken naar moeilijk gedrag van mensen met een verstandelijke, of meer kennis van diagnostiek van seksueel misbruik. Dat was de motivatie van talloze inzenders voor de boekverlotingen in de Klik van april om kans te maken op boeken hierover. Een overzicht van de winnende reacties.

De winnaars van het boek van Geert Bettinger (foto) Door stil te staan kom je verder. Een andere kijk op ‘probleemgedrag’:

Esther Hoesen, teamleider: “Op ons specialistisch centrum Stijntje Buys in Nijmegen, werken we met jonge kinderen met een verstandelijke beperking en bijvoorbeeld autisme en ‘probleemgedrag’. Ik zou de jonge medewerkers willen motiveren om het boek te lezen om ze anders naar het gedrag van de kinderen te laten kijken.”

Signalen begrijpen
Hilleken van der Ven: “Sinds februari ben ik coördinator van 10 mensen met een ernstige verstandelijke beperking. Ze communiceren niet via gesproken taal, zoals wij dat gewend zijn. Hoeft ook niet, het gaat erom dat we elkaar begrijpen. Zij zenden ons signalen, soms groot soms klein en wij ontvangen deze om er vervolgens op te handelen. Klinkt heel eenvoudig en dat is het misschien ook, als je weet wat de signalen betekenen. Vaak moet je beide hard werken om elkaar te begrijpen.

We werken erg hard om de signalen waarmee de cliënt zijn wensen kenbaar maakt te begrijpen en ernaar te handelen. Helaas wordt het soms nog benaderd, zoals geert het in zijn artikel beschrijft. Zelfs door verwanten. Ik zou graag het boek willen hebben om begeleiders, disciplines en verwanten de ogen te laten openen en die belangrijke omslag te maken. De cliënt functioneert prima, nu wij nog.”

Fijner leven
Janny Travaille: “Het artikel in de Klik van april over gedrag van Geert Bettinger heb ik met aandacht gelezen. Een wat oudere bewoner met een verstandelijke beperking op mijn werk, heeft vaak moeilijk en voor ons niet altijd verklaarbaar gedrag. Ik denk dat wij in ons team veel kunnen hebben aan dit boek, ik zou het graag willen gebruiken om meer begrip en duidelijkheid te krijgen over dit gedrag. Wellicht zou het ons kunnen helpen om hem te helpen, zodat zijn leven iets fijner zou worden en zijn omgeving minder angstig voor hem.”

Van beheersmatig naar werken met gevoel
Mieke Bellemakers: “Ik ben zo'n oude rot, maar wél een die steeds opnieuw stagiaires en nieuwe medewerkers uitnodigt en uitdaagt om kritisch te kijken naar de wijze waarop ik met cliënten om ga. Ik vraag hen te vertellen wat ze zien, wat hen opvalt in het gedrag van de cliënt en mijn reactie erop. En vooral ook wat ze er van vinden en wat ze anders willen zien.

Ik heb vroeger gewerkt met grote sleutelbossen aan mijn spijkerbroek en was puur beheersmatig aan het werk. Ik kan af en toe nog verschrikt wakker worden als ik aan die tijd terug denk, wat hadden we toch weinig respect voor de cliënt en wat keken we toch alleen maar naar negatieve gedrag.

Gelukkig ligt die tijd ver achter me en heb ik inmiddels geleerd heel anders naar de cliënt te kijken en werk ik veel meer vanuit mijn gevoel en durf daar ook op te vertrouwen. Ik wil absoluut kritisch blijven op eigen en andermans bejegening en daarom is het noodzakelijk me te blijven verdiepen in de cliënt en me te blijven verwonderen. Het boek dat Geert geschreven heeft zal me vast daarbij helpen.”

Van betekenis zijn
Alien Bondt: “Ik ben leidinggevende in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Ik schrijf dit altijd in deze volgorde. Het zijn allereerst mensen. Net als u en ik en met dezelfde behoeften om gezien te worden en er toe te doen, van betekenis te zijn.

Ik let ook altijd op de hokjes die in onze taal zo snel ontstaan zoals 'de rolstoelers' of 'de lopers' 'de meebelevers'...etc. Dit zorgt er oor dat we te snel niet meer kijken naar de persoon met zijn individuele behoeftes.  Als we beginnen met naar de persoon te kijken en dit ook doen met de familie er om heen ontstaat er verbinding en begrip en wordt het leven van iedereen mooier! Alles waar ik van kan leren wat hiermee te maken heeft omarm ik van harte en helpt mij verder in het uitdragen naar mijn medewerkers!”

Nieuwe kijk
Henriëtte Kuiper, verpleegkundige: “Ik ben al 17 jaar werkzaam in de verstandelijk gehandicaptenzorg en heb veel te maken met ‘probleemgedrag’. Door de jaren heen doe je veel ervaring op en zag ik op een bepaald moment dat sommige zaken mooi uitgedacht kunnen zijn, maar niet altijd werken in de praktijk.

Ik ben toen meer gaan kijken naar wie ik voor me had en wat vraagt diegene nu werkelijk? Dus niet al invullen, "want zo doen we het al jaren". Door goed in gesprek te gaan met wettelijk vertegenwoordigers en gedragskundige is er binnen het woonhuis waar ik werk een hele nieuwe kijk op zorgverlenen ontstaan. Een boek waarin meer oog voor de mens aan bod komt is meer dan welkom.”

Bianca Eliza: “Geert is mijn oude docent, en altijd veel bewondering voor deze man gehad. Een unieke manier van lesgeven waardoor ik hem ook meteen weer herkende toen ik zijn boek voorbij zag komen. Zelf ben ik nog steeds werkzaam binnen de gehandicaptenzorg, en zou ik ontzettend blij zijn als ik me met een boek van mijn oude docent weer kan verfrissen met nieuwe informatie. Hij heeft mij ontzettend veel geleerd, een hele behulpzame man die voor ieder van zijn leerlingen een warm hart had!”

Stil,
werd ik na het lezen van het artikel over signaalgedrag zo maar op deze dag.
Indrukwekkend en bijna geen woorden voor, na het lezen van het artikel door en door.

Stil,
ging ik staan bij mezelf,
mijn jaren ervaring komen ruim boven de elf.
Ben ik te veel bezig met "de cliënt centraal"
en vergeet ik de mens helemaal?

Stil,
overdacht ik de jaren,
waarin er vele cliënten waren.
Stond de diagnose of het ziektebeeld centraal?
Of kon ik kijken naar de mens helemaal?

Stil,
word ik elke dag weer,
van een bijzonder contact met een dame of heer.
Een contact van mens tot mens,
luisterend naar de ander zijn wens.

Stil,
blijf ik zoeken,
in alle gaten en hoeken.
Hoe collega's duidelijk te maken,
dat je met echt contact de ander kunt raken.

Stil,
heb ik een beetje hoop,
dat er nu is een boek te koop.
Met tips voor alle collega's om me heen, zodat de cliënt zich niet langer voelt alleen.

Stil,
wil ik staan om verder te komen
en te blijven dromen.
Dat het team lukt om anders te kijken,
wat zal dat het leven van de cliënten verrijken.

Stil,
dat hoeven de cliënten niet te zijn,
het is mooi als ze zich af en toe voelen fijn.

Met de tips uit het boek zou ik graag willen ontdekken, of het me lukt om met het team de mens in de cliënt te wekken.  |  Sandra Spanjers

Seksueel misbruik
De winnaars van het boek Gezegd of gezwegen, Diagnostiek bij seksueel misbruik van en door mensen met een verstandelijke beperking:

Maaike Hoedjes, commissie seksualiteit Leekerweide: “Even onder ons gezegd en gezwegen; wij hebben dit mooie boek niet alleen nodig, het is zelfs onmisbaar voor de zorg aan onze cliënten op Leekerweide! Ik mail u namens de commissie seksualiteit waar ik voorzitter van ben. Samen met een grote groep enthousiaste mensen zijn we bezig om seksualiteit in de breedste zin van het woord beter op de kaart te zetten binnen de instelling. Ook de nare kant van seksualiteit komt daarbij aan bod; seksueel misbruik. Diagnostiek en dus ook het boek ‘Gezegd of Gezwegen’ is wat ons betreft onmisbaar in het opzetten en uitvoeren van een adequaat beleid om een zo veilig mogelijk Leekerweide te bieden voor onze cliënten.”

Alarmbel
lara Heylen, Vzw Wiric: “Ook vanuit het ‘verre’ België is er interesse voor het boek ‘gezegd of gezwegen’. Waarom is dit boek belangrijk voor mijn werk? Mij lijkt dat er zodanig veel valkuilen zijn in het bevragen van cliënten bij vermoedens van seksueel misbruik, dat het nodig is om een objectief en methodisch instrument te hebben. Dat instrument kan, op een systematische cliëntgerichte manier, helpen om te achterhalen wat en of er iets aan de hand is.

Vermoedens doen de alarmbel luiden. Belangrijk is dat de alarmbel een doordacht en respectvol beleid wekt dat, met respect voor alle partijen, de situatie onderzoekt. Om dit verder uit te werken op mijn werk, denk ik dat het boek ‘gezegd en gezwegen’ héél waardevol kan zijn. We startten recent met een werkgroep ‘grensoverschrijdend gedrag’ om ons beleid nog meer op punt te stellen en kunnen alle ondersteunende methodieken gebruiken."

Ina Rendering, trainer relaties, intimiteit en seksualiteit voor de Hartekamp Groep: “Vandaag viel het blad Klik op de deurmat, altijd prettig om door te lezen en eventueel nieuwe ideeën op te doen. Zelf train en begeleid ik medewerkers, cliënten en ouders. Het thema seksueel misbruik wordt zeker in de trainingen bespreekbaar gemaakt en hoe de signalen te leren herkennen en er naar te handelen.  Dit nieuwe boek spreekt mij erg aan, de redenen hiervoor:
- nieuwe inzichten
- aansluitend bij mijn werkzaamheden
- fijn om als gericht instrument in huis te hebben.”