Alweer 44 jaar werkt Klik aan het verbeteren van de leefsituatie van mensen met een verstandelijke beperking. Inmiddels is het tijd voor het welverdiende pensioen van een drijvende kracht achter Klik: Ronny Vink. Oud-medewerker Jan Delfgaauw blikt terug op haar loopbaan.
Na ruim 40 jaar verlaat Ronny Vink de redactie van Klik. Jurist en oud-Klik-medewerker Jan Delfgaauw beschrijft hoe de verstandelijk gehandicaptenzorg met haar journalistieke activisme veranderde.
Niet te chic
“Toen ik mensen in Leiden wilde interviewen over hun belabberde woonsituatie, kwamen ze eerst bij mij thuis kijken hoe ik zelf woonde. Als ik in hun ogen te chic zou wonen, zou het interview niet doorgaan, want hoe kon ik dan hun situatie begrijpen?”
Ronny vertelde mij deze ervaring medio 1974 toen ze net was vertrokken bij het Leidsch Dagblad en bij Klik was komen werken. En zij was het hartgrondig met die Leidenaren eens. Dit paste in de tijdgeest, waarin veel journalisten niet alleen toekeken bij wat er gebeurde en dit opschreven, maar ook zelf stelling namen voor een betere wereld.
In zichzelf gekeerde wereld
Ronny was jarenlang zo'n activistisch journalist. Toen zij bij Klik kwam werken, was de zorg een in zichzelf gekeerde wereld, waarin de cliënt niet meetelde. In de instelling met alleen 24-uursopvang had hij niets te vertellen en zijn ouders ook niet. En een prikkel om de bakens te verzetten was er voor de instelling niet: die zwom in het geld en leunde op een defensieve regelgeving die alleen de instelling beschermde en niet de cliënt.
In dit klimaat kwam zij de zorg binnen, stroopte haar mouwen op en ging de strijd aan met de gevestigde orde. Dat deed zij met moedige en mooi geschreven verhalen over de onmacht en radeloosheid van ouders, krankzinnige werkomstandigheden van medewerkers, het ontbreken van persoonlijkheidsrechten van gehandicapte mensen, de uitbreidingsdrang van in haar ogen verouderde intramurale instellingen.
Vijanden
Dit leverde haar in het wereldje veel vijanden op. Klik was in die jaren nog niet onafhankelijk. Het was een uitgave van het Nationaal Orgaan Zwakzinnigenzorg (Noz), de landelijke koepel waarin vooral de directeuren van de gevestigde instellingen het voor het zeggen hadden. Zij wilden dat er werd ingegrepen, noemden de berichtgeving tendentieus en eenzijdig, boycotten de advertentieruimte van Klik en eisten controle vooraf. Zo werd Ronny jarenlang tegengewerkt, totdat het begin jaren 80 lukte om Klik los te maken van het Noz en het een zelfstandige uitgave werd.
Al die jaren, en ook vele jaren daarna, heb ik als journalistiek medewerker Ronny van nabij meegemaakt. En altijd bewondering gehad voor haar vriendelijke en intelligente onverzettelijkheid, waarmee zij leidend werd in de opinievorming over de zorg voor gehandicapten.
Spreekbuis
Een beleidsambtenaar van het ministerie vertelde me jaren later dat Klik voor hen een belangrijke informatiebron was en dat het blad er intensief werd gelezen. Zo was zij niet alleen spreekbuis voor gehandicapten en ouders in de knel, maar had zij als 'activistisch' journalist ook invloed op beleidsmakers. | Jan Delfgaauw
Sinds 1 december 2015 is Ronny Vink met pensioen, na bijna 42 jaar werken aan Klik en daarvoor nog 6 jaar in de regionale journalistiek. Ze won in 1993 de ‘Lekker mallootje’ prijs, voor mensen die het leven van mensen met een verstandelijke beperking verbeteren. Reacties op haar afscheid stuurt de redactie graag door en kunnen naar redactie@klik.org.
Op de foto: Ronny Vink en haar zus Jennifer