’s Heeren Loo voert nieuwe aanpak voor verantwoord afbouwen van antipsychotica in

Binnen de gehandicaptenzorg wordt kritisch gekeken naar het gebruik van antipsychotica. Hoewel de middelen goed werk kunnen doen, zitten er ook veel negatieve bijwerkingen aan. Veel zorginstellingen proberen daarom het gebruik bij cliënten voorzichtig af te bouwen of geheel te stoppen. Een locatie van zorgorganisatie ’s Heeren Loo in Noordwijk heeft samen met het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik materialen (Ivm) ontwikkeld die daar bij kunnen helpen.

Op de Noordwijkse locatie Willem van den Bergh is een concrete aanpak uitgewerkt om het gebruik van antipsychotica af te bouwen. Dat gebeurde in samenwerking met behandelaren en wettelijk vertegenwoordigers van cliënten met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (ook wel probleemgedrag genoemd). De pilot die ermee gedaan is, was succesvol; bij meer dan 60 procent van de cliënten die daarvoor in aanmerking kwamen is gestart met afbouwen. En 85 procent van deze groep functioneert nu geheel zonder of met minder medicatie.

Zowel de vertegenwoordigers van de cliënten als de behandelaren zijn erg tevreden over het resultaat. De medische staf van Willem van den Bergh wil de werkwijze nu in de gehele instelling invoeren. De materialen komen overigens voor de gehele sector gehandicaptenzorg beschikbaar op de Ivm-website, zodat ook andere zorgorganisaties ermee aan de slag kunnen.

Gevoelig voor bijwerking
Bij afbouwen van de medicatie is het heel belangrijk om goed te evalueren. Vaak wordt gestart met antipsychotica in een crisissituatie en blijft men het toedienen zonder de blijvende noodzaak te bespreken. Mensen met een verstandelijke beperking blijken vaak extra gevoelig voor de bijwerkingen zoals gewichtstoename en lusteloosheid en lopen bij onnodig medicatiegebruik dus extra risico.

Zorgorganisaties die gebruik willen gaan maken van de aanpak die Willem van den Bergh is gebruikt, kunnen hun interesse aangeven via een mail naar h.vosburchart@medicijngebruik.nl. Het Ivm overlegt momenteel met ZonMW, de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie, over mogelijke verdere implementatie van de werkwijze in de gehandicaptenzorg.

Nieuwsgierig geworden?

• Download de e-learning Medicijngroep gehandicaptenzorg 2 – Antipsychotica en afbouw (bedoeld voor agogisch En maatschappelijk medewerkers, begeleiders, verpleegkundigen, verzorgenden).
• Download de FTO-module Antipsychotica (bedoeld voor apothekers, artsen, artsen Verstandelijk Gehandicapten, gedragswetenschappers, specialisten Ouderengeneeskunde, verpleegkundigen).
• Download de brochure Antipsychotica. Soms nodig, meestal niet (bedoeld voor naasten van mensen met een verstandelijke beperking).
• Ook de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland heeft aandacht voor verantwoord omgaan met medicatie. Lees het artikel op de website van Vgn.
• Klik besteedde in december nog aandacht aan het afbouwen van onnodig of oneigenlijk medicijngebruik.