Screeningsinstrument voor slikproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking

Meer dan de helft van de 50-plussers met een verstandelijke beperking heeft dysfagie, ofwel: slikproblemen. Toch wordt dit vaak niet of erg laat opgemerkt. Daarom is hiervoor een screeningsinstrument ontwikkeld door logopedist-onderzoekers bij Alliade, de SD-VB.

Het SD-VB bestaat uit 29 ja/nee-vragen over eet- en drinkgedrag van cliënten met een verstandelijke beperking. De vragen kunnen in gemiddeld vier minuten worden beantwoord door begeleiders, maar de interpretatie van de score is voorbehouden aan logopedisten.

Handleiding
Bij het screeningsinstrument is ook een handboek verschenen, dat een verantwoording bevat van de ontwikkeling en gebruikersinstructies. Ook is er een beschrijving te vinden van het cyclische dysfagiewerkproces. Het screeningsinstrument is daarbij de eerste stap, gevolgd door diagnostiek door een logopedist, eet- en drinkadviezen en evaluatie.

Zowel het screeningsinstrument als het handboek zijn er gekomen na onderzoek van de logopedisten Marloes Schüller-Korevaar en Susanna van der Woude van Alliade, die beiden ook een dag per week werken op de afdeling Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek van deze zorgorganisatie. Zij vertelden daarover al eerder in Klik.

Bredere blik
Dysfagie kan gevolgen hebben voor de gezondheid en de kwaliteit van leven van cliënten met een verstandelijke beperking. Eten kan minder plezierig worden en er kunnen klachten als obstipatie, uitdroging of ondervoeding ontstaan. Ook luchtwegblokkades komen voor, die longontsteking tot gevolg kunnen hebben. Daarom is het belangrijk dat slikproblemen tijdig worden herkend, zodat zorgprofessionals passende maatregelen kunnen nemen op het gebied van eten en drinken.

Er werd voorheen al gebruik gemaakt van de Signaleringslijst Verslikken, maar deze bleek niet afdoende om dysfagie bij cliënten met (zeer) ernstige (meervoudige) verstandelijke beperkingen op te sporen. De SD-VB kijkt breder en kan dit wel.

Congres
Alliade organiseert op 30 mei ook het dysfagiecongres Laat ze niet stikken!, waar het Screeningsinstrument voor Dysfagie bij mensen met een Verstandelijke Beperking (SD-VB) officieel gelanceerd wordt. Inschrijven voor dit congres is gratis, het vindt plaats in Wolvega.  |

De handleiding Screeningsinstrument voor Dysfagie bij mensen met een Verstandelijke Beperking (SD-VB) onder redactie van Marloes Schüller-Korevaar, Susanna van der Woude, Johanna Hovenkamp-Hermelink & Alain Dekker, is voor € 64,95 te bestellen via de website van Bohn Stafleu van Loghum, www.bsl.nl/shop. Daar is ook het screeningsinstrument zelf voor € 44,95 te bestellen.  |