Sneller het juiste medicijn tegen epilepsie met gekweekte mini-hersentjes

In televisieprogramma Nieuwsuur aandacht voor bijzonder onderzoek van drie Nederlandse onderzoeksinstituten waarbij ze gekweekte hersenen gebruiken om medicijnen voor kinderen met ernstige epilepsie te testen. Deze techniek maakt het mogelijk allerlei hersenziekten beter te onderzoeken.

Er doen in totaal veertig patiënten mee met het onderzoek dat het Radboudumc in Nijmegen uitvoert, samen met het Maastricht UMC en epilepsiecentrum Kempenhaeghe. Het onderzoek duurt vier jaar en de onderzoeksinstituten krijgen daarvoor een subsidie van 7 ton, zo berichtte televisieprogramma Nieuwsuur zondagavond.

De onderzoekers gebruiken bloedcellen van patiënten zelf om mini-hersentjes te kweken, die gelijk zijn aan de 'echte' hersenen van de patiënt. Op deze ‘mini-breins’ proberen de onderzoekers verschillende epilepsie-medicijnen uit, waarna de werking van die medicijnen snel duidelijk is.

Nu moeten zware epilepsie-patiënten vaak verschillende medicijnen maandenlang gebruiken voor dit gebeurt. Hoe langer het duurt voor de juiste medicijnen zijn gevonden, hoe nadeliger dit is voor de  patiënt.

Julia
In de uitzending van Nieuwsuur het verhaal van de 12-jarige Julia, een van de kinderen in Nederland met het Dravet-syndroom, een ernstige en zeldzame vorm van epilepsie. Ze heeft vaak epileptische aanvallen die tot nu toe met medicijnen niet onderdrukt kunnen worden. Ze doet mee aan het onderzoek en haar moeder hoopt dat ze op deze manier een geschikt medicijn vinden.

Toekomst
Volgens hoogleraar Moleculaire Genetica Hans Clevers, de grondlegger van het werken met kweekorganen in Nederland, is het kweken van minihersenen weer een volgende stap in de ontwikkeling van kweekorganen. Hij ziet een grote toekomst voor het gebruik van kweekorganen.

Nu al worden zijn kweekdarmen ingezet om bij patiënten met taaislijmziekte te onderzoeken of een bepaald medicijn aan slaat. "Wereldwijd is dat de eerste toepassing in de klinische praktijk van kweekorganen. We kunnen zo precies zien aan wie de dure medicijnen wel of niet moeten worden gegeven."

De mini-breintjes worden bewaard in speciale bakjes met chips, die de activiteiten van de hersencellen meten. Deze techniek biedt volgens de onderzoekers mogelijkheden om allerlei hersenziekten  beter te onderzoeken, zoals depressie, ADHD, maar ook een verstandelijke beperking. |

Bekijk de uitzending van Nieuwsuur met daarin van 13.35 tot 21.18 het item over het onderzoek.