Iedereen die in de gehandicaptenzorg werkt heeft weleens te maken met situaties waarin de eigen veiligheid onder druk staat. Om de dialoog over onveiligheid op de werkvloer op gang te brengen en te houden, stapten vorig jaar 55 teams van 11 zorgorganisaties over op de VeiligPlus-aanpak van samenwerkingsverband StAG. Bij hen staat veiligheid nu vast op de agenda. Evaluatie van de aanpak laat zien dat zelfs medewerkers waarvan het nooit verwacht werd nu wel over gevoelens van onveiligheid praten.
Agressie en intimidatie door cliënten, het komt geregeld voor. Wie daar veel mee geconfronteerd wordt en zijn verhaal daarna niet kwijt kan of zich niet gehoord voelt, zal langzamerhand opbranden. Met alle psychische en lichamelijke gevolgen van dien. De angst voor agressie of intimidatie kan zelfs al leiden tot verzuim. Daarom is het belangrijk dat je je verhaal kwijt kunt bij mensen die weten waar je het over hebt: collega’s. Maar niet iedereen praat zo makkelijk over dit soort zaken.
Dialoog
Stichting Arbeidsmarkt Gehandicaptenzorg (StAG), een samenwerkingsverband van werkgeversorganisatie VGN en werknemersorganisaties CNV Zorg & Welzijn, FBZ, FNV Zorg & Welzijn en NU'91, wilden met VeiligPlus een dialoog op gang brengen waarin elk gevoel van onveiligheid bespreekbaar wordt. Deze wijze van werken slaat aan, want binnen een half jaar is bij de deelnemende zorgaanbieders een vanzelfsprekende manier van denken en werken ontstaan, waarin die dialoog centraal staat.
Bestuurder als bezieler
De aanpak bestaat uit vier stappen die binnen de gehele organisatie wordt gebruikt. Het betreft dus niet alleen begeleiders en andere zorgprofessionals die dagelijks te maken kunnen hebben met onveilige situatie door bijvoorbeeld moeilijk verstaanbaar gedrag van cliënten.
Ook stafmedewerkers en mensen uit het bestuur spelen een belangrijke rol. Zo wordt een van de bestuurders aangewezen als de Bezieler in het project. Hij of zij wordt als het ware het gezicht van de nieuwe aanpak, stelt zich open voor een dialoog met de werkvloer en is de schakel tot het doorzetten van oplossingen.
De volgende organisaties werken met Veilig Plus:
De deelnemende organisaties geven de VeiligPlus-aanpak een cijfer van 7,9 voor het bespreekbaar maken van het gevoel van onveiligheid. Zelfs medewerkers van wie men het nooit had verwacht, durven nu wel over hun gevoel te praten.
Zelfsturing
De evaluatie heeft ook duidelijk gemaakt dat deze dialoogmethodiek vooral goed werkt in zelfsturende teams die al langer draaien. Wanneer een team nog in de beginfase naar zelfsturing zit, is het belangrijk voorrang te geven aan die teamontwikkeling, voordat men VeiligPlus gaat invoeren.
Op dit moment hebben zeven organisaties de aanpak helemaal doorlopen. De komende tijd bekijken zij op welke manier het praten over veiligheid op de lange termijn geborgd kan worden. Ideeën daarvoor zijn er al, zoals het thema veiligheid opnemen:
• in de jaargesprekken
• in teamontwikkeltrajecten
• in het opleidingsaanbod.
Kosteloze begeleiding
Samenwerkingsverband StAG geeft aan dat in 2018 tien nieuwe organisaties in de gehandicaptenzorg kosteloze begeleiding kunnen aanvragen bij het invoeren van de VeiligPlus-methodiek.
Klik besteedde in september vorig jaar ook aandacht aan VeiligPlus. In het Klik-artikel over de VeiligPlus-aanpak kwam begeleider Robert ten Thij aan het woord, een van de aanjagers van de aanpak bij Cello Zorg. Hij vertelde destijds dat hij in zijn eigen omgeving niet goed kan praten over incidenten op zijn werk. “Vrienden zeggen: ‘Dat pik je toch niet, dan doe je toch iets terug?’ Maar zo werkt het niet. Daarom meld ik incidenten al heel lang niet meer thuis. Leuke dingen vertel ik wel. Dat ik ben wezen fietsen met een cliënt of dat iemand een tekening voor me heeft gemaakt. Ik heb mezelf aangeleerd om de negatieve dingen alleen te delen met mijn collega’s op de werkvloer.”
Op de website www.veiligplusaanpak.nl staan nog meer praktijkverhalen van mensen uit de gehandicaptenzorg. |