Spelcomputer als activiteit voor mensen met ernstige beperkingen

De nieuwe spelcomputer Kinemoto prikkelt mensen met een ernstig meervoudige beperking tot actie. Cliënten van een dagbesteding probeerden speciale beweegspellen uit, en werden er alerter en actiever door.

Het begon allemaal met een droom van een manager. Hij wilde graag dat zijn cliënten met een ernstig meervoudige beperking meer controle kregen over hun eigen leven. Het Fieldlab, een innovatiecentrum van zorgorganisaties Philadelphia, ’s Heeren loo en Siza voor mensen met een beperking, is vervolgens gaan uitproberen op welke manier de spelcomputer Kinemoto hierbij kan helpen.

De Kinemoto stimuleert het bewegen bij mensen met een (ernstig) meervoudige beperking. Je gebruikt je handen, voeten, lichaam om beweegspellen te spelen. Net als bij de Wii-computer of de X-box beïnvloed je bewegende beelden met eenvoudige handelingen, bijvoorbeeld door met je armen te zwaaien. Een cliënt ziet zichzelf bijvoorbeeld op het scherm tussen fruitbomen staan en kan het fruit plukken.

Van uit naar aan
Xenia Kuiper, namens Philadelphia betrokken bij Fieldlab, vertelt: “Cliënten met een ernstig meervoudige beperking hebben een ontwikkelingsleeftijd van anderhalf jaar. Ze staan ‘uit’ als er geen aandacht aan ze wordt besteed. Wij wilden iets voor ze ontwikkelen waarbij zij geprikkeld worden om ‘aan’ te gaan, om tot actie over te gaan.”

Volgens Xenia is activiteit erg belangrijk bij deze doelgroep. “Als een begeleider met één van de zes cliënten bezig is, is de rest apathisch.” De Kinemoto helpt ze zelf in beweging te komen. “Cliënten worden alerter en hun houding verandert: ze gaan bijvoorbeeld rechtop zitten. Ook zijn ze op hun niveau cognitief bezig en zijn ze toegankelijker voor communicatie.’

De cliënten werden alerter en hun houding veranderde

Om te kijken welke beweegspellen het meest prikkelen is de Kinemoto bij een dagbesteding voor zeventig cliënten van Philadelphia geplaatst. De cliënten werden alerter en hun houding veranderde als ze aan de slag gingen met de Kinemoto.



Knuffel
In een experiment werd ook een object zoals een knuffel verbonden aan de Kinemoto. Xenia: “Wij denken dat cliënten sneller via bijvoorbeeld een knuffel met de spellen gaan spelen.” Ze noemt als voorbeeld een jongen die met een beertje op de leuning van zijn rolstoel slaat. “Dat is een beweging die hij automatisch maakt. Bij elke beweging van de knuffel gaat er ook iets op het scherm bewegen. Deze oorzaak-gevolg relatie kan de cliënt begrijpen en daardoor wordt hij of zij gemotiveerd om een spel te spelen.”

Xenia is ervan overtuigd dat in de toekomst de Kinemoto een integraal onderdeel wordt van de dagbesteding. “Cliënten worden dan minder afhankelijk van de begeleiders.” Ze ziet nog meer kansen. “Als cliënten eenmaal begrijpen dat ze door bewegingen een spel kunnen spelen, leren ze misschien ook dat ze met een beweging bijvoorbeeld het licht in de ruimte aan kunnen doen. Wat zou het mooi zijn als ze op deze manier leren zelf invloed uit te oefenen op de ruimte waar ze zich bevinden!”  |  Tekst Mariët Ebbinge

Meer informatie over het Fieldlab op www.fieldlabgehandicaptenzorg.nl en over de Kinemoto op www.care4more.nl. Bekijk een filmpje over de Kinemoto.