Veel aderverkalking in benen van verstandelijk gehandicapte rolstoelers

Mensen met een verstandelijke beperking die in een rolstoel zitten hebben een 5 keer hogere kans op aangetaste wanden van de bloedvaten in de benen dan cliënten die kunnen lopen. Onderzoek naar slagaderziekte (atherosclerose) bij mensen met een beperking kreeg het predicaat 'beste Avg-leeronderzoek van het jaar'.

Het betreft een onderzoek naar aderverkalking in de benen bij veertigers en vijftigers met verstandelijke beperkingen. Hoogleraar aan de opleiding tot arts verstandelijk gehandicapten Heleen Evenhuis vertelde bij de predicaatuitreiking dat het onderzoek van groot belang is voor de praktijk, wegens de grote onderzoeksgroep, dankzij de zorgvuldige diagnostiek (enkel-arm index), en wegens een artikel (pas het tweede over dit onderwerp) dat internationaal gepubliceerd gaat worden.

Vroeg symptoom
De gelauwerde artsen zijn Ilse Zaal-Schuller, Annelies Goorhuis, Aisha Sinot en Ilona Claassen. Zij onderzochten 454 cliënten van de Prinsenstichting, 's Heerenloo en Dichterbij. Acht procent van hen had atherosclerose van de beenvaten, een vroeg symptoom van atherosclerose. Bij de veertigers kwam het even vaak voor als bij de vijftigers. Mensen in een rolstoel hebben een vijf maal zo hoog risico als mensen die kunnen lopen. Gegevens ter vergelijking bij Nederlandse leeftijdgenoten met een normaal verstand ontbreken, maar 1 op de 12 is op zich al veel.

Screening
De diagnose was bij geen van de 34 gevonden gevallen eerder gesteld, een deel van patiënten gebruikte wel pillen tegen hoge bloeddruk. Het advies van de onderzoekers is dat artsen ook bij mensen met verstandelijke beperkingen bij een screening naar mogelijke hart- of vaatziekten ook de meting van de enkel-arm index opnemen.

Pijn op de borst
Slagaderziekte (atherosclerose) is een sluipend ziekteproces van vetophoping in de binnenbekleding van slagaders. Doordat de vaatwand vervolgens steeds dikker wordt, raken de slagaders langzaam vernauwd en wordt de doorstroming gehinderd. Het weefsel stroomafwaarts krijgt daardoor minder zuurstofrijk bloed. Een gevaar op de korte termijn is dat de verzwakte slagaderwand openscheurt, wat leidt tot klonters in het bloed die een slagader volledig af kunnen sluiten.

In het begin merken mensen niets van slagaderziekte. Pas na verloop van tijd kan slagaderziekte leiden tot onder andere pijn op de borst, een hartinfarct of een beroerte. Slagaderziekte is verantwoordelijk voor meer dan een derde van de sterfgevallen in Nederland, volgens www.hartwijzer.nl