Veel animo voor regeling aanpakken agressie

Er is veel animo voor de ondersteuningsregeling ‘Veilig Werken in de Zorg’, waarmee zorginstellingen een financiële bijdrage van maximaal € 10.000 ontvangen om agressie tegen te gaan. Sinds half januari hebben honderden organisaties al een aanvraag gedaan. Deelnemers delen hun ervaringen en hun aanpak van agressie op een speciale website.

Het ministerie van Vws heeft voor 2016 drie miljoen euro beschikbaar gesteld voor actieplan ‘Veilig Werken in de Zorg’. Het overgrote deel van dat bedrag gaat via de Ondersteuningsregeling rechtstreeks naar (jeugd)zorg- en welzijnsorganisaties.

De nieuwe aanvragen van 230 organisaties uit zeven verschillende zorgbranches zullen dit jaar worden gehonoreerd. Dat brengt het totaal op duizend toegekende aanvragen van de Ondersteuningsregeling sinds 2012.

Leren van elkaar
De regeling kan bijvoorbeeld worden ingezet voor onderzoek en analyse van onderliggende oorzaken van agressie in de organisatie, het ontwikkelen van team- of afdelingsgerichte ondersteunende materialen of bijeenkomsten voor medewerkers. Om zorginstellingen te inspireren zijn ruim zeventig van deze praktijkverhalen verzameld de webportal van de campagne ‘Wees duidelijk over agressie’.

Dat de aanpak van agressie iets is van de lange adem, daar vertellen medewerkers van zorgorganisatie Prisma over in een van deze praktijkverhalen. Al jarenlang werken ze aan een organisatie waarin hun cliënten met een verstandelijke beperking zo veel mogelijk vrijheden hebben, maar waarin dat niet ten koste van de veiligheid van medewerkers gaat.

Zelfredzaamheid
Jan van Gestel, adviseur arbo en veiligheid bij zorgorganisatie Prisma vertelt over de omslag in hun organisatie: “Vroeger deden wij, de medewerkers, alles. Onze cliënten woonden in een besloten gemeenschap, een eigen dorp van 700 bewoners. Ze maakten geen deel uit van de maatschappij. Tegenwoordig kijken we juist naar wat ze zelf kunnen, proberen we hun zelfredzaamheid zo groot mogelijk te maken. Van de 160 locaties staan er nu dan ook tientallen midden in de wijk.”

Maar meer vrijheid kan tot meer veiligheidsrisico’s leiden, merkten de medewerkers van Prisma. Licht verstandelijk beperkte jongeren die meedraaien in de maatschappij maar dit niet aankunnen, raken gefrustreerd en gaan agressief gedrag vertonen. Er was dus actie nodig om de nieuwe werkwijze veilig te kunnen uitvoeren.

Ruggensteun bestuur
De aanpak begon met het opzetten van een arbobeleid en ruggensteun van de directie. Jaap de Bruin, erkent dat het heel belangrijk is dat een Raad van Bestuur zich uitspreekt over agressie. “Dan voelen medewerkers zich gesteund en voelen ze rugdekking, want als wij het niet ondersteunen dan zullen managers en teamleiders dat ook niet doen.”

Johan Oomen is OR-lid en werkt op een voorziening met ernstig verstandelijk beperkte cliënten en vijf appartementen voor crisiscliënten. Hij heeft in zijn team veel te maken met agressie en merkt dat steun belangrijk is. “Het risico op een machocultuur is in onze branche groot. ‘Ach agressie hoort er nou eenmaal bij, wen er maar aan’ wordt dan de norm. Dan vraagt het wel iets van een teamleider om agressie bespreekbaar te maken.”

Om inzicht te krijgen in het aantal en de aard van de incidenten is ‘altijd melden’ sinds 2007 het uitgangspunt geworden bij Prisma. Naast het verbeteren van de meldcultuur en het aangaan van een samenwerking met politie heeft Prisma geïnvesteerd in trainingen in het voorkomen en tegengaan van agressie. Prisma heeft met alle anti-agressie-inspanningen bereikt dat het aantal meldingen omhoog is gegaan en het aantal geweldsincidenten is gedaald.

Lees het praktijkverhaal van Prisma en meer ‘good practices’ op de website www.duidelijkoveragressie.nl