Een vier jaar durende proef in de regio Rotterdam met een nieuwe aanpak voor de begeleiding van mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) die in detentie zitten, heeft grote voordelen opgeleverd. De doelgroep valt minder terug in het oude gedrag, ervaart meer levensgeluk en de aanpak levert een forse kostenbesparing op.
De nieuwe aanpak komt in het kort hierop neer: wanneer mensen met een licht verstandelijke beperking al tijdens hun detentie goed worden begeleid, verloopt de terugkeer naar de gewone samenleving veel soepeler. De proef in de regio Rotterdam is een maatschappelijke businesscase (haalbaarheidsstudie) van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. De uitkomst is heel positief, want iedere euro die een gemeente investeert in de begeleiding van mensen met een lvb tijdens hun detentie, levert ruim 3 euro op.
De Rotterdamse wethouder Sven de Langen kreeg 28 november het rapport over de business case uitgereikt door VGN-bestuurslid Gertrude van den Brink. De Langen is ook voorzitter van de commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs van de Vereniging Nederlandse Gemeenten en hij gaf direct aan de aanbevelingen uit het rapport te gaan delen met collega’s in het land.
Levensloopondersteuner
Bij minimaal 35 procent van de mensen in detentie is sprake van een lvb, maar vaak wordt dit niet of te laat opgemerkt. De aanpak begint dus bij het eerder herkennen van een verstandelijke beperking, waarna een gerichte begeleiding kan starten.
Een hoofdrol is weggelegd voor de integrale levensloopondersteuner. Dat is een ambulant begeleider die kennis heeft van verstandelijke beperkingen en die al tijdens de detentie bouwt aan een vertrouwensband met de persoon in hechtenis.
De begeleider kijkt hoe het staat met huisvesting, werk en maatschappelijke ambities en is er ook voor die persoon nadat hij of zij weer is vrijgelaten. Een resocialisatieproces stopt immers niet aan het eind van de detentie. Het begeleidingstraject duurt zo’n vier jaar, waarvan het eerste jaar het intensiefst is. Het idee van de levensloopondersteuner sluit aan bij bestaande methodieken van Humanitas DMH, Middin en Cordaan.
Voordelen
Het werken volgens de nieuwe integrale aanpak levert veel voordelen op, zowel voor de cliënt als de maatschappij:
Al met al bespaart de aanpak de samenleving miljoenen euro’s, aldus de VGN.
Verhalen
De businesscase ‘Integrale aanpak voor mensen met een licht verstandelijke beperking in detentie’ is als pdf beschikbaar. Het bevat onder meer de verhalen van een viertal mensen met een LVB die in detentie hebben gezeten, waaronder Kenneth (37). Hij is erg tevreden over zijn loopbaanondersteuner René en had gewild dat hij die hulp al eerder had gekregen.
“Ik wilde in de P.I. al naar een woning zoeken, maar dat was te vroeg volgens de psycholoog en de casemanager daar. Als ik me meteen had kunnen inschrijven voor een woning, had ik er misschien in juli al een gehad. Dan had ik met een enkelband naar buiten gekund. Het staat op papier wat de casemanager moet doen: jou helpen om je woning te houden en je schulden in beeld te brengen. Maar als je naar het advies van je casemanager luistert, kom je niet ver.”
En: “Ik heb goede mensen om me heen. René is een harde werker. Hij gaat ook mee naar gesprekken.”
René vertelt daarover: “Zeker als Kenneth naar de gemeente moet of de sociale dienst om over zijn uitkering te praten, ben ik erbij. Ik help hem dan zijn verhaal duidelijk over te brengen. Zelf begint hij bijvoorbeeld bij zijn vraag, zonder dat hij het probleem eerst uitlegt. Of hij begrijpt het niet als iemand iets als voorbeeld bedoelt. In zo’n situatie kan hij snel geagiteerd zijn: ‘Zo ben ik niet!’. Ik leg hem dan uit dat de ambtenaar een algemeen voorbeeld noemt, dat niet over hem gaat.”
Diverse media hebben aandacht besteed aan de nieuwe methodiek, waaronder de Volkskrant. Die had een interview met cliënt Mohammed die sinds enkele dagen eindelijk zijn eigen flatje heeft, en begeleider Nihat Kahveci. Deze begeleider was ook in een reportage op NPO Radio 1 te horen, samen met cliënte Cynthia van Santen. Op de website van de VGN zijn nog meer links te vinden naar nieuws over de businesscase. |