Vermoeden seksueel misbruik ook melden bij zedenpolitie

Bij een vermoeden van seksueel misbruik bij een cliënt in de gehandicaptenzorg moet er meer overleg zijn met de politie en het openbaar ministerie. De Vereniging gehandicaptenzorg Nederland (Vgn) heeft een speciale handreiking gemaakt met uitleg over hoe je zo’n vermoeden kan melden bij de zedenpolitie.

Elk jaar zijn er honderden (geregistreerde) meldingen van een vermoeden van seksueel misbruik van cliënten in de gehandicaptenzorg. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om een vermoeden van seksueel misbruik tussen cliënten die in een instelling verblijven of onder toezicht van een instelling vallen.

Vaak maakt de zorgorganisatie daarvan melding bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (Igz). In een zeer beperkt aantal gevallen wordt er aangifte gedaan bij de politie en nog minder gevallen gaat het Openbaar Ministerie over tot vervolging.

Strafrecht bij misbruik
Aanleiding voor de Vgn om de eerdere handreiking ‘Sturen op aanpak van seksueel misbruik’ uit 2011 aan te vullen met uitleg over een zorgvuldige omgang bij seksueel misbruik onder cliënten in de gehandicaptensector en de mogelijke rol van het strafrecht daarbij. Uitgangspunt van dit ‘addendum’ is dat iedere organisatie in de gehandicaptenzorg beleid heeft op het gebied van seksualiteit en seksueel misbruik.

Het addendum is tot stand gekomen na intensieve samenwerking tussen de Vgn, politie en het openbaar ministerie, waarbij ook de Igz was betrokken. Vgn en politie hebben met elkaar afgesproken dat organisaties al bij een vermoeden van seksueel misbruik contact opnemen met de politie, zonder dat dat meteen hoeft te leiden tot een aangifte.

Informatief
Tijdens dit ‘informatief gesprek’ overleggen politie en gehandicaptenzorgorganisatie met elkaar welke stappen er het beste gezet kunnen worden. Dit gesprek wordt zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk binnen zeven dagen gevoerd. Daar wordt besproken of en zo ja met wie er verdere verhoren zullen plaatsvinden. Als de politie redenen heeft om (toch) niet in gesprek te gaan met cliënt, dan zal de politie dit goed uitleggen aan de cliënt en zijn wettelijk vertegenwoordigers.

Aangifte doen betekent een vraag naar opsporing van de vermoedelijke dader. Je moet daarbij goed afwegen of dit in het belang is van het vermoedelijke slachtoffer, of dat het belang van waarheidsvinding leidt tot schade bij slachtoffers en anderen.

Vaste contactpersoon
Een andere afspraak die de Vgn heeft gemaakt is dat bij contact met de politie er bij de zedenpolitie vaste contactpersonen zijn voor instellingen. Een overzicht van de contactpersonen per regio en meer informatie hierover staat in het Addendum-Veiligheid-en-veerkracht-versterken. Na drie jaar evalueert de Vgn deze afspraken met het openbaar ministerie en de zedenpolitie.