Vraagtekens bij gerealiseerde banen voor mensen met arbeidsbeperking

Vanaf eind 2012 is de werkgelegenheid voor mensen met een arbeidsbeperking veel minder toegenomen dan de cijfers van de banenafspraak laten zien. Dat stelt branchevereniging Cedris op basis van onderzoek van Capeladvies, waaruit blijkt dat in plaats van de afgesproken 125.000 er tot nu toe slechts 12.000 banen zijn gerealiseerd. Daarbij is vooral de vraag welke banen wel en niet worden meegeteld.

In 2013 spraken het rijk en sociale partners af om in de periode tot 2026 125.000 extra banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking. Volgens officiële tellingen zijn er tot eind 2019 53.000 mensen met een arbeidsbeperking extra aan het werk gekomen. In het onderzoeksrapport ‘Tellingen banenafspraak: het succes ontrafeld’ heeft Capeladvies berekend dat dit aantal nog lager ligt en slechts 12.000 mensen betreft.

Het verschil zit volgens de onderzoekers in wijzigingen in definities van welke banen nu onder de afspraak vallen. Volgens hen hebben door een verruiming van criteria meer werkgevers en werknemers toegang gekregen tot ondersteuning, waardoor een deel van de doelgroep gemakkelijker een baan vond. Dat staat volgens hen niet gelijk aan het creëren van extra werkgelegenheid.

Uit het onderzoek van Capeladvies blijkt dat:

• 10.000 banen worden toegerekend aan werkende Wajongers, terwijl deze Wajongers al aan het werk waren;
• 11.000 Vso-Pro leerlingen meetellen die voorheen (zonder banenafspraak) regulier aan het werk zouden zijn gekomen;
• 10.000 gedetacheerde Wsw-werknemers als extra banen meetellen voor de banenafspraak, terwijl er van extra werkgelegenheid geen sprake is.

Extra maatregelen nodig
De banenafspraak biedt werkgevers serieuze voordelen, zoals de no-risk polis, waardoor de loondoorbetaling bij ziekte is afgedekt. Maar volgens branchevereniging Cedris blijkt uit de cijfers van Capeladvies dat er aanvullende maatregelen nodig zijn om werknemers met een beperking te begeleiden richting betaald werk en werkgevers te helpen om deze mensen een volwaardige werkplek te bieden.

“Het percentage werkgevers dat mensen met een beperking in dienst neemt is de laatste vijf jaar vrijwel gelijk gebleven en is nog altijd minder dan 15%. Dat is te laag om de ambitie van de banenafspraak en van een echt inclusieve arbeidsmarkt waar te maken. Een extra doelstelling van minimaal 50% inclusieve werkgevers, zou onderdeel moeten zijn van een nieuw regeerakkoord,” aldus Job Cohen, voorzitter van Cedris.